Page 15 - Fen Lisesi Fizik 9 | 6.Ünite

3� Adım:
• Sağ menüden values (değerler), grid (ızgara) butonlarını aktif konuma getiriniz. İki nokta arasın-
daki uzaklığın 1 metre olduğuna dikkat ediniz.
• Ayarlamaları yaptıktan sonra +1 nC yükünü seçip ızgarada herhangi kare bir zeminin orta noktasına
yerleştiriniz.
• Sensors (sensör) seçip 1 metre uzağına (2 birim kare) yerleştiriniz. Elektrik alan değerini (E) Tab-
lo-2’ye işleyiniz.
• Ardından sensorü 2 m uzağına (4 birim kare) yerleştiriniz.
• Aynı işlemi uzaklık 4 m (8 birim kare) olana kadar uzaklığı 1 m kadar arttırıp tekrarlayınız. E değerle-
rini Tablo-2’ye işleyiniz.
• Sol alttaki (yenile) butonu ile verileri sıfırlayınız.

Tablo-2

q (nC) d (m) E (V/m) Elektrik alan yönü
+1 1
+1 2
+1 3
+1 4

Sonuçlandırma:
1. Pozitif bir yükün etrafındaki elektrik alan çizgilerinin yönünü belirtiniz.
2. Negatif bir yükün etrafındaki elektrik alan çizgilerinin yönünü belirtiniz.
3. Elektrik alan ile yük miktarı arasındaki ilişki nasıldır? Açıklayınız.
4. Elektrik alan ile uzaklık arasındaki ilişki nasıldır? Açıklayınız.
5. Uzaklık değiştikçe elektrik alan vektörü (sensördeki kırmızı ok) neden değişmektedir?
6. Aynı adımları negatif yükle denediğinizde elde ettiğiniz sonuçlar aynı mı farklı mı olacaktır?
7. Negatif yükle denediğinizde elektrik alan yönü değişti mi? Açıklayınız.

Noktasal yüklerin elektrik alanı yük ile doğru, uzaklığın karesi ile ters
orantılıdır. Pozitif ve negatif q yüklerinin d kadar uzağındaki elektrik
alanları eşit ancak zıt yönlüdür (Şekil 6.10).

Bu durumda E için
MERAKLISINA

Baz istasyonları ve sağlık konulu F
E = q
qq $ l
= k $ d 2 ise
ql
q
E = k $
d 2
eşitliği elde edilir. Elektrik alan bulunacak noktaya +1 C (ql) yük varmış
gibi işlem yapılır. Bu elektrik alanının yönünü gösterebilmemizi sağlar.

q = q q = -q
K L

K IE I = E IE I= E L
K L
d +1 C d +1 C

K L

Şekil 6�10: +1 C değerindeki deneme yükü
155