Page 54 - Fen Lisesi Kimya 11 | 3. Ünite

İngiliz kimyacı Henry (Henri) bir gazın çözünürlüğünün gazın kısmi
basıncıyla doğru orantılı olarak arttığını ifade etmiştir. Buna Henry Ya-
sası denir.
Henry Yasası’na göre doymuş bir çözeltide, gaz moleküllerinin çö-
zeltiden ayrılma ve çözeltide çözünme hızları birbirine eşittir. Bu hızla-
rın her ikisi de birim hacimdeki molekül sayısına bağlıdır. Sistemdeki
artan basınçla birlikte gaz fazında birim hacimdeki molekül sayısı artar-
ken çözeltinin birim hacmindeki molekül sayısı da artar (Görsel 3.17).

P P
1 3
P
2

n
gaz
n
gaz
n
gaz

Görsel 3.17: Gazların basınç artışı ile çözünürlüğünün artışı (Henry Yasası)

Gazlı içecekler, yüksek basınç altında karbon dioksit gazının suda
çözünmesiyle elde edilir. Gazlı içeceklerin kapakları açıldığında içece-
ğin üzerindeki yüksek basınç düşer. Basıncın düşmesi ile içeceğin için-
de çözünmüş olan karbon dioksitin çözünürlüğü azalır. Böylece karbon
dioksit gaz kabarcıkları oluşturarak içecekten ayrılır. Bu olay Henry Ya-
sası ile ilişkilendirilebilir.
Denizlerin derin kısımlarında balık türü ve sayısının çok olmasının
nedeni oksijen gazının yüksek basınç altında sudaki çözünürlüğünün
artmasıdır. Ayrıca derinlere inildikçe suyun sıcaklığı azaldığı için soğuk-
ta oksijen gazı suda daha fazla çözünür.
Dalgıçlıkta görülen vurgun olayı Henry Yasası’na bir örnektir. Dal-
gıçların, suyun altında nefes alabilmeleri için yanlarında hava tüpü taşı-
maları ve su altında kaldıkları süre boyunca tüpteki bu basınçlı havayı
solumaları gerekir (Görsel 3.18).

Görsel 3.18: Dalgıçların tüple dalışı

218 KİMYA 11. SINIF