Page 32 - Fizik 10 | 1. Ünite

1. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA

1.3.1. Mıknatısların Oluşturduğu Manyetik Alan ve

Özellikleri
Mıknatısın manyet�k özell�kler�n� gösterd�ğ� bölgeye o mıknatı-
sın manyet�k alanı den�r. Manyet�k alan B sembolüyle göster�l�r.
SI’da b�r�m� Tesla’dır. Manyet�k alan vektörel b�r büyüklüktür. Mıknatıs-
lar, manyet�k alanı �çer�s�ndek� d�ğer mıknatıslara ve manyet�k madde-
lere kuvvet uygular.

Mıknatısın etrafında oluşan manyet�k alanı �ncelemek �ç�n “Mıknatısın
etrafında oluşan manyet�k alanın kutup ş�ddet�ne ve mıknatısa olan
uzaklığına bağlı değ�ş�m�” etk�nl�ğ�n� yapınız.

1.1. ETKİNLİK
Mıknatısın etrafında oluşan manyet�k alanın kutup ş�ddet�ne
Etk�nl�ğ�n Adı ve mıknatısa olan uzaklığına bağlı değ�ş�m�
ETKİNLİK Etk�nl�ğ�n Amacı Manyet�k alanın büyüklüğünü etk�leyen bazı değ�şkenler�n

�ncelenmes�

B�lg�sayar veya etk�leş�ml� tahta
Kullanılan Malzemeler

Etk�nl�ğ�n Yapılışı

1. Adım: Karekodu okutarak “Mıknatıslar” s�mülasyonunu açınız.

2. Adım: S�mülasyonun seçenekler kısmındak� “Alan metrey� göster” tuşunu seç�n�z. Alan metrey�
sab�tley�p mıknatısın “Kutup ş�ddet� kuvvet” tuşunu 0’dan 100’e doğru artırarak alan metre-
de ver�len manyet�k alan ş�ddet değerler�n�n değ�ş�m�n� gözlemley�n�z.

3. Adım: S�mülasyondak� alan metrey� mıknatısa yaklaştırarak manyet�k alan değerler�nde meydana
gelen değ�ş�kl�kler� gözlemley�n�z.

Etk�nl�ğ�n Sonuçlandırılması

Etk�nl�ğ�n 2 ve 3. adımlarındak� alan metrede okunan manyet�k alanın ş�ddet değerler�ndek� değ�ş�m�
arkadaşlarınızla tartışınız.

“Mıknatısın etrafında oluşan manyet�k alanın kutup ş�ddet�ne ve mıkna-
tısa olan uzaklığına bağlı değ�ş�m�” etk�nl�ğ�nde görüldüğü g�b� mıknatısın
kutup ş�ddet� artırıldığında etrafında oluşan manyet�k alan ş�ddet� artar.
Mıknatısa yaklaşıldığında manyet�k alanın büyüklüğü artarken mıkna-
tıstan uzaklaşıldığında azalır.

Mıknatısların etrafında oluşan manyet�k alanın büyüklüğünü etk�leyen
faktörlerden b�r� de mıknatısın bulunduğu ortamdır. Ortamın, mıknatı-
sın etrafında oluşan manyet�k alana etk�s�n� �ncelemek �ç�n “Manyet�k
alanın büyüklüğünün ortama bağlılığı” deney�n� yapınız.

44 10. SINIF FİZİK