Page 30 - Fizik 10 | 1. Ünite

1. ÜNİTE: ELEKTRİK VE MANYETİZMA

 Örnek
K İç d�renc� önems�z üreteç ve özdeş lambalarla oluşturulmuş elektr�k
devres�nde reosta sürgüsü ok yönünde çek�l�yor.

L Buna göre K ve L lambalarının parlaklıkları nasıl değ�ş�r?

 Çözüm
Üretec�n �ç d�renc� önems�z olduğundan L lambasının uçlarındak�
potans�yel farkı üretec�n potans�yel farkına eş�tt�r. L lambasına paralel
V bağlı kol üzer�nde bulunan reostanın d�renc�nde yapılacak değ�ş�kl�k
L lambasını etk�lemed�ğ�nden parlaklığı değ�şmez. Reosta, K lamba-
sına ser� bağlı olduğundan sürgünün ok yönünden çek�lmes�yle kolun
d�renc� büyür ve koldan geçen akım küçülür. Bu nedenle K lambasının
parlaklığı azalır.

1.2.4. Elektrik Akımının Oluşturabileceği
Tehlikelere Karşı Alınması Gereken Sağlık
ve Güvenlik Önlemleri

Elektr�k, hayatın vazgeç�lmez b�r parçasıdır ancak gerekl� tedb�rler
alınmadığında tehl�kel� olab�l�r. Bu tedb�rlerden b�r� de uyarı levhaları-
dır. Görsel 1.9’dak� levha, yüksek ger�l�m hatlarından uzak durulması
gerekt�ğ�n� �fade eder. Elektr�k kazalarından korunmak �ç�n alınacak
bazı önlemler aşağıda ver�lm�şt�r.
• Elektr�k uyarı levhalarına uyulmalı.
• Pr�zlere emn�yet kapağı takılmalı (Görsel 1.10).

• B�r pr�ze b�rden fazla f�ş takılmamalı.
• Islak zem�nlerde elektr�kl� c�hazlar kullanılmamalı.
Görsel 1.9: Yüksek ger�l�m hattı
uyarı levhası • Evlerde topraklı pr�z kullanılmalı.
• Kabloların ez�k olmamasına d�kkat ed�lmel�.
• Pr�zlere metal ve benzer� maddeler sokulmamalı.

• Yuvasından çıkmış ve teller� açıkta kalmış pr�zler tam�r
ett�r�lmel� (Görsel 1.11).

• S�gorta kapalı konuma get�r�lmeden elektr�kle �lg�l� h�çb�r �ş yapıl-
mamalı (Görsel 1.12).
• Elektr�kl� ev aletler�n�n kullanım tal�matlarına uyulmalı.

• Kullanılmayan elektr�kl� c�hazlar pr�ze takılı bırakılmamalıdır.

Görsel 1.10: Kapaklı pr�z ve anahtar Görsel 1.11: Yuvasından çıkmış pr�z Görsel 1.12: S�gorta kullanılarak
oluşturulmuş elektr�k panosu

42 10. SINIF FİZİK