Page 360 - Tarih 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 360

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                         TARİH 10
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı                    Kavram Öğretimi 111
            6. ÜNİTE     : SULTAN VE OSMANLI MERKEZ TEŞKİLATI > 6.1. Osmanlı’nın Kalbi: Topkapı Sarayı
            Kavram       : Divanıhümayun
            Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
            Alan Becerileri  : Tarihsel Analiz ve Yorumlama Becerisi

             Çalışmanın Adı                         YÖNETİMİN KALBİ                                20 dk.
             Çalışmanın Amacı  Divanıhümayun teşkilatının özellikleri ve işlevini kavrayabilme.
            Yönerge : Verilen bilgi haritasında Divanıhümayun görevlilerinin devlet yönetimi ile ilişkili olduğu
                             alanı ( idari, askerî , dinî, hukuki, mali, eğitim ) boş bırakılan yerlere yazarak soruları
                             cevaplayınız.

                                             •  Divan toplantılarına başkan-
                                               lık yapar.
                                             •  Her türlü yönetim işini padişah
                                               adına onaylayarak resmileştirir.
                                             •  Padişahın mutlak vekiliydi ve
                                               padişahın tuğrasını taşır.
                                             •  Padişah yokken orduyu komu-
                                               ta eder.
                                                 ...............................



          •  Devlet işlerinde veziria-                                                •  Vezir rütbesi varsa
            zama yardımcı olurlar.                                                     divan toplantılarına
          •  Taşra yönetimi ile ilgili                Veziriazam                       katılır.
            alınacak kararlarda tec-                                                  •  Yeniçeri teşkilatının
            rübelerinden faydalanılır.                                                 işlerinden ve İstan-
                                                                                       bul’un güvenliğin-
                                    Vezirler                               Yeniçeri    den  sorumludur.
                                     ÜYE
            ...............................                                 Ağası
                                                                                       .........................






       •  Bütçenin hazır-                          DİVANIHÜMAYUN
         lanması, gelir ve   Defterdar                                                    •  Bahriye teşkilatının
         giderlerin he-                                                       Kaptanıderya  en yetkili ismidir.
         saplanmasından                                                                   •  Donanmanın baş-
         sorumludur.                                                                        komutanıdır.
            Mali
        .........................                                                         •  Merkezde bulun-
                                                                                            duğu zamanlarda
                                                                                            divan toplantıları-
                                                                                            na katılır.
                                                                                           .........................
                                          Kazasker                 Nişancı




                                                            •  Padişah fermanlarına ve divanda alınan
                         •  Divanda büyük davaları yönetir.   kararlara padişahın tuğrasını çeker.
                         •  Mahkeme ve medreselerin işle-   •  Tımar ve iltizamların kayıtlarını tutar ve
                          yişini düzenler.                    bu yerlerin devlet görevlilerine dağıtım
                         •  Kadı ve müderris gibi ilmiye sını-  ve denetimini yapar.
                          fı mensuplarının atama, tayin ve   •  Divan bürokrasisinin işleyişinden sorum-
                          görevlendirmelerini yaparlar.       ludur.
                                                            •  Devletin dış yazışmalarını hazırlar.

                           .................................    ..........................................




                                                                                                   207
   355   356   357   358   359   360   361   362   363   364   365