Page 140 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 140
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
BİYOLOJİ 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 67
2. ÜNİTE : HÜCRE > 2.1. Hücre
Kavram : Diyaliz
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
Çalışmanın Adı DİYALİZ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Diyaliz olayı ile seçilen maddelerin nasıl taşındığını açıklayabilme.
Yönerge: Aşağıdaki metin ve görsellerden faydalanarak soruları cevaplayınız.
Hemodiyaliz nedir, hiç duydunuz mu?
İnsanda metabolizma sonucu oluşan üre gibi zararlı maddeler, böbreklerden süzülerek idrarla dışa-
rı atılır. Ancak böbrek yetmezliği olan hastalarda böbrekler görevini yapamadığından zararlı atıkların
vücuttan uzaklaştırılması yapay bir böbrek olan hemodiyaliz makinesiyle gerçekleştirilir. Hemodiyaliz,
hastanın kirli kanının diyaliz makinesine alınarak temizlendiği ve ardından kanın tekrar hastaya verildiği
işlemdir. Makinenin çalışma prensibi aşağıdaki şekil ve tabloda verilmiştir.
1. 2. 3.
Yarı geç�rgen zar
Hemodiyaliz maki- Tüpün etrafında- Diyaliz sıvısı ile
K�rl� kan D�yal�z Kandak� atık maddeler nesinde hastanın ki diyaliz sıvısı kan arasında
sıvısı zardan geçer. kanı yarı geçirgen içindeki mineral- difüzyon yoluyla
zar gibi görev lerin yoğunluğu; çok yoğundan
yapan diyaliz hastada birikmiş az yoğuna doğru
Seç�c� geç�rgen zardan tüpünden geçer. atık maddelerin madde geçişi
oluşan hortum
Atarda- Pompa uzaklaştırılacağı, meydana gelir. Bu
mardan eksik olan mine- olay sonucunda
d�yal�z rallerin hastaya uzaklaştırılmak
mak�nes�ne
g�den kan geçeceği şekilde istenen zararlı
düzenlenir. maddeler, diyaliz
D�yal�z sıvısına geçerken
mak�nes�n- D�yal�z kan için gerekli
den top- sıvısı
lardamara D�yal�z mak�nes�n- maddeler tüpün
ver�len kan den damara kadar içinde kalır.
uzanan hat
Tem�z d�yal�z sıvısı K�rlenm�ş d�yal�z sıvısı
1. Hücre taşınma mekanizmalarından hangileri hemodiyaliz makinesinin çalışma prensibidir?
137