Page 140 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 140

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                       BİYOLOJİ 9
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı                    Kavram Öğretimi  67
            2. ÜNİTE     : HÜCRE > 2.1. Hücre
            Kavram       : Diyaliz
            Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
            Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi

             Çalışmanın Adı                             DİYALİZ                                    20 dk.

             Çalışmanın Amacı  Diyaliz olayı ile seçilen maddelerin nasıl taşındığını açıklayabilme.


            Yönerge: Aşağıdaki metin ve görsellerden faydalanarak soruları cevaplayınız.

            Hemodiyaliz nedir, hiç duydunuz mu?
            İnsanda metabolizma sonucu oluşan üre gibi zararlı maddeler, böbreklerden süzülerek idrarla dışa-
            rı atılır. Ancak böbrek yetmezliği olan hastalarda böbrekler görevini yapamadığından zararlı atıkların
            vücuttan uzaklaştırılması yapay bir böbrek olan hemodiyaliz makinesiyle gerçekleştirilir. Hemodiyaliz,
            hastanın kirli kanının diyaliz makinesine alınarak temizlendiği ve ardından kanın tekrar hastaya verildiği
            işlemdir. Makinenin çalışma prensibi aşağıdaki şekil ve tabloda verilmiştir.




                                                           1.               2.               3.


                                 Yarı geç�rgen zar

                                                      Hemodiyaliz maki-  Tüpün etrafında-  Diyaliz sıvısı ile
                         K�rl� kan  D�yal�z   Kandak� atık maddeler   nesinde hastanın   ki diyaliz sıvısı   kan arasında
                                sıvısı  zardan geçer.  kanı yarı geçirgen   içindeki mineral-  difüzyon yoluyla
                                                      zar gibi görev   lerin yoğunluğu;   çok yoğundan
                                                      yapan diyaliz    hastada birikmiş   az yoğuna doğru
                                     Seç�c� geç�rgen zardan   tüpünden geçer.  atık maddelerin   madde geçişi
                                     oluşan hortum
                         Atarda-  Pompa                                uzaklaştırılacağı,   meydana gelir. Bu
                         mardan                                        eksik olan mine-  olay sonucunda
                         d�yal�z                                       rallerin hastaya   uzaklaştırılmak
                         mak�nes�ne
                         g�den kan                                     geçeceği şekilde   istenen zararlı
                                                                       düzenlenir.     maddeler, diyaliz
                D�yal�z                                                                sıvısına geçerken
                mak�nes�n-                 D�yal�z                                     kan için gerekli
                den top-                   sıvısı
                lardamara   D�yal�z mak�nes�n-                                         maddeler tüpün
                ver�len kan  den damara kadar                                          içinde kalır.
                          uzanan hat
                           Tem�z d�yal�z sıvısı  K�rlenm�ş d�yal�z sıvısı






            1.  Hücre taşınma mekanizmalarından hangileri hemodiyaliz makinesinin çalışma prensibidir?

















                                                                                                   137
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145