Page 146 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
BİYOLOJİ 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 70
2. ÜNİTE : HÜCRE > 2.1. Hücre
Kavram : Çözeltiler
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı ÇÖZELTİLERİ TANIYALIM 20 dk.

Çalışmanın Amacı Çözelti çeşitlerini ayırt edebilme.

Yönerge: Çözeltilerle ilgili aşağıda verilen metin ve şekillerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

İçme suyu olarak satın aldığımız ya da çeşmelerimizden akan
suyu uygun testlerden geçirip incelediğimizde sadece hidrojen ve
oksijenden oluşan bir molekül olmadığını, içinde çeşitli çözünmüş
mineraller bulunduğunu görürüz. Yer altından akıp giderken top-
raktaki pek çok bileşen sulara karışmakta, kullanma aşamasına
gelene kadar çeşitli işlemlerden geçirilmektedir. Böyle doğal yollar-
Çözünen
la olduğu gibi endüstride, laboratuvarda, bilimde pek çok molekül;
Çözücü / Su
su ve diğer çözücülerle karıştırılarak değişik alanlarda kullanılmak
amacıyla çözeltiler (bk. Görsel) oluşturulmaktadır. Yaşam sıvımız Görsel: Çözelti
olan kanımızı incelediğimizde ilginç bir çözelti örneği olduğunu gö-
rürüz. O hâlde bu çözeltinin yapısı nasıldır?
Çözeltiler iki veya daha fazla maddenin homojen karışımından oluşan ve yoğunluk farklarına göre
sınıflandırılabilen homojen karışımlardır. Aşağıdaki şekillerde çözelti çeşitleri gösterilmiştir.

ÇÖZELTİ ÇEŞİTLERİ

İzotonik Çözelti Hipertonik Çözelti Hipotonik Çözelti
İzo=Aynı Hiper=Daha fazla Hipo=Az
Tonik=Kuvvet Tonik=Kuvvet Tonik=Kuvvet
* Çözücü ve çözünen aynı oranda * Çözünen çözücüden daha fazla * Çözücü fazla çözünen az

Çözücü Çözünen Çözücü Çözünen Çözücü Çözünen

Dengede Su kaybedip Su alarak şişti.
büzüldü.

d: 1,2

d: 1,2 d: 1,4 d: 1,0

Birbirinin aynı olan üç hücre farklı yoğunluktaki çözeltilere atıldığında
oluşan yeni durumlar yukarıdaki gibi olmaktadır. d, yoğunluğu simgeler.

143