Page 178 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 178

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                       BİYOLOJİ 9
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı                    Kavram Öğretimi  86
            3. ÜNİTE     : CANLILAR DÜNYASI > 3.1. Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması
            Kavram       : İkili Adlandırma
            Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
            Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi

             Çalışmanın Adı                  CANLILARI NASIL ADLANDIRIRIZ?                         20 dk.

             Çalışmanın Amacı  İkili adlandırmayı açıklayabilme.
            Yönerge: Aşağıdaki metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.













                  Atlar  (Equusferus) bir tür olarak                    Eşek (Equusasinus)  bir tür
                  ifade edilir. Çiftleşmelerinden                       olarak ifade edilir. Çiftleşmele-
                  doğan yavru verimli döller                            rinden doğan yavru verimli
                  oluşturabilir.                                        döller oluşturabilir.





                                              Katırlar ise eşek ve atın çiftleşmesi
                                              ile oluşur ve verimli yavruları
                                              olmaz. Bu sebeple tür olarak
                                              isimlendirilmezler.
            Canlıların bilimsel olarak adlandırmasını ilk kez Carl Linnaeus [(Karl Linaus), (1707-1778)] yapmıştır.
            İkili adlandırma (binominal nomenclature), “bi+nomen”, “iki+isim” demektir. Sınıflandırma birimlerinden
            en küçük olan tür adlarının iki kelimeyle ifade edilmesidir. Bütün canlı türleri ikili adlandırmayla adlandı-
            rılır. Carl Linnaeus bitki ve hayvanları iki kelimeden oluşan bir sistemle adlandırmıştır. İkili adlandırmanın
            özellikleri aşağıdaki şemada gösterilmiştir.

                      Tür isimleri iki kelimeyle isimlendi-  İkili Adlandırma  Tür isimlerinde ikinci isim
                        rilirler. Birinci kelime ait olduğu            ise tanımlayıcı addır.
                            cins (genus) adıdır.


                                                      Pinus nigra
                                                      (Karaçam)
                        Cins ismi her zaman büyük harfle            Sınıflandırmada her türün bilimsel
                       başlar. Tanımlayıcı isim ise her zaman      adı vardır. Bu isimler Latince veya
                      küçük harfle başlar. İtalik olarak yazılır.     Latinceleşmiş kelimelerdir.

                                                   Bu iki isim bir arada tür ismini ifade
                                                  eder. Birinci isim cins adıdır. İkinci isim
                                                    tek başına bir anlam ifade etmez.

                    Farklı türler ama akrabadırlar. Neden mi? Çünkü aynı cinsler.











                    Panthero leo           Panthero pardus        Panthero tigris
                                                                                                   175
   173   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183