Page 176 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 176

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                       BİYOLOJİ 9
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı                    Kavram Öğretimi  85
            3. ÜNİTE     : CANLILAR DÜNYASI > 3.1. Canlıların Çeşitliliği ve Sınıflandırılması
            Kavram       : Sistematik
            Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
            Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi

             Çalışmanın Adı                    NASIL SINIFLANDIRILIRLAR?                           20 dk.

             Çalışmanın Amacı  Sistematiğin özelliklerini açıklayabilme.



            Yönerge: Aşağıdaki metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.


            Sınıflandırma, varlıkları veya nesneleri benzer özelliklerine göre sınıflandırmak demektir. Örneğin yi-
            yecekleri; sebzeler, meyveler, tahıllar, süt grubu şeklinde ayırmak mümkün iken tatlılar, acılar, ekşiler,
            tuzlular gibi gruplandırmak da mümkündür. Bu şekilde maddeler farklı ölçütlere göre farklı biçimde sınıf-
            landırılabilir. Canlılar sahip olduğu özelliklere göre kategorilere ayrılmışlardır (bk. Görsel). Bunlar; âlem,
            şube, sınıf, takım, familya, cins, tür olmak üzere 6 tanedir. Taksonlar bu kategorilere yerleşmişlerdir.


            Aşağıdaki tabloda hayvanlar âlemi taşıdığı özelliklere göre sınıflandırılmıştır.




             Regnum                                                           Regnum (âlem): Ökaryotik, çok
             ANIMALIA                                                         hücreli aktif olarak yer değiştirebi-
             (Hayvanlar)                                                      len ve heterotrof beslenen canlılar
                                                                              bu âlemde yer alırlar. Burası hay-
                                                                              vanlar âlemidir.

             Şube                                                             Phylum (Şube): Omurgasının olup
             CHORDATA                                                         olmadığına göre hayvanlar iki
             (Omurgalılar)                                                    gruba ayrılır. Burada sadece
                                                                              omurgalı hayvanlar vardır.

                                                                              Clasis (sınıf): Omurgalı canlılar
             Sınıf
             MAMMALIA                                                         beş sınıfa ayrılırlar. Bu sınıflardan
                                                                              biri de memelilerdir. Yavru bakımı
             (Memeliler)
                                                                              vardır ve yavrularını sütle beslerler.
                                                                              Ordo (takım): Etçiller takımında
             Takım                                                            bulunanlar memeli hayvanlardır.
             CARNIVORA        Âlemden türe doğru inildiğinde ortak özellik artar. Birey sayısı azalır. Gen ve protein benzerliği artar.  Türden âleme doğru gidildiğinde ortak özellik azalır. Birey sayısı artar. Gen ve protein benzerliği azalır.  Leopar, aslan, kaplan bu canlılara
             (Etçiller)                                                       örnektir.


                                                                              Familia (Aile): Aynı cinslerin bir
             Aile                                                             araya gelmesiyle oluşan kategoridir.
             FELIDAE
             (Kedigiller)
                                                                              Genus (Cins): Aynı türlerin bir
                                                                              araya gelerek oluşturduğu
             Cins                                                             kategoridir. Örneğin kaplan ve
             PANTHERA                                                         aslan aynı cinste yer alır.
             (Büyük Kedigiller)
                                                                              Species (Tür): Çiftleştiklerinde
                                                                              verimli döller verebilen canlılardır.
             Tür                                                              Bu canlılarda protein ve gen
                                                                              benzerliği fazladır. Çok fazla ortak
             Panthera tigris
             (Kaplan)                                                         özelliğe sahiptirler.
            Görsel: Hayvanlar âleminde taşıdığı özelliklere göre bir sınıflandırma



                                                                                                   173
   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181