Page 189 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
91 BİYOLOJİ 9 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi

Bakteriler, eşeyli üremeyle çoğalmadıkları hâlde genetik
çeşitliliği oldukça fazla olan bir âlemdir. Bu çeşitlilik; mutas-
yon, konjugasyon (Görsel 2) gibi olaylarla sağlanır. Yandaki
görselde iki bakteri arasındaki konjugasyon verilmiştir. Aynı
türe ait bakteriler arasında meydana gelen konjugasyonda
bir bakteri hücresinden diğer bir bakteri hücresine DNA
(plazmit), tek yönlü olarak aktarılır. DNA’nın aktarıldığı bak-
teri hücresi, kalıtsal açıdan kendisinde olmayan bir özellik
kazanmış ve genetik çeşitliliği artmış olur.

Bakteri konjugasyonu sırasında birey sayı-
sında artış gerçekleşmediğinden bu olay bir
çoğalma şekli kabul edilmez.

Görsel 2: Bakterilerde Konjugasyon

1. Aşağıdaki tabloda verilen kavramların tanımını önce kendi cümlelerinizle yazınız. Daha sonra
tanımlarınızı, ders kitabınızdaki tanımlar ile karşılaştırarak tanımlarınızın doğruluğunu değerlendi-
riniz. Kavramla ilgili yanılgılarınız varsa bunları düzeltmek için tanımları tekrar gözden geçiriniz.

Ders Kitabındaki
Kavram Benim Tanımım Değerlendirme
Tanım
Mutasyon
Konjugasyon

Plazmit
Endospor
Eşeysiz üreme

2. Konjugasyon neden bir üreme şekli değildir? Konjugasyon, bakteri için avantaj mı yoksa dezavan-
taj mıdır? Gerekçenizle yazınız.

3. Aşağıdaki tabloda verilen ifadelerin doğru olduğunu düşündüklerinize (D), yanlış olduğunu düşün-
düklerinize (Y) işareti koyunuz ve gerekçelendiriniz.
İFADELER D / Y GEREKÇE
Bakteriler eşeyli üredikleri için kültür ortamında
çoğaltılabilir.
Konjugasyon, bakterilerde görülen eşeysiz üreme
türüdür.

Eşeysiz üremede genetik materyal değişmez.

Plazmit bakterilerde genetik materyal aktarımıdır.

186
Hazırlayan: Nurdan YAZICI