Page 127 - Coğrafya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 127

CEVAP ANAHTARLARI                                                                COĞRAFYA 9
                                                                                              Kavram Öğretimi


             Çalışma No.: 51                                              YERLEŞME TİPİ
            1.  Yerleşme kavramı; insanın çalıştığı ve barındığı yeri içine alan
                yöre olarak tanımlanabilir.                         Kırsal              Kentsel
            2.  İnsanlar yerleşim yeri seçerken su kaynaklarına yakın olması,   Yerleşme  Yerleşme
                korunaklı olması, iklimin elverişli olması ve verimli tarım arazisi
                bulunması gibi özelliklere dikkat etmişlerdir.
            3.  Göbeklitepe’nin dünyaca tanınan bir ören yeri hâline gelmesin-  Çalışma No.: 56
                de ve Unesco Dünya Miras Listesi’ne alınmasında; taşların üze-
                rinde bulunan semboller etkili olmuştur. Bu semboller o dönem   1.
                hakkında insan tarihine ışık tutmaktadır.
                                                                           BELEN KENTI
             Çalışma No.: 52                                YERLEŞIM
                                                               TIPI      ESKI HÂLI        YENI HÂLI
            1.  Yerleşme dokusunu; yerleşmenin planı, görünüşü, büyüklüğü ve   KRITERLERI
               kendine özgü nitelikleri belirler.
                                                                                    Yayla özelliğini günümüz-
               Yerleşme çekirdeklerinin (ev ve eklentilerinin) oluşturduğu top-  Yayla olarak kul-  de devam ettiren,  sanayi
            2.  luluk ve dağılış düzeni yerleşme dokusunu meydana getirmek-  Ekonomik   lanılan, tarım ve   faaliyetlerine dayalı ge-
               tedir.                                       Faaliyetlere  hayvancılığın et-  lişim gösteren ve Belen
            3.  Görsel 1: Ev ve eklentileri birbirinden uzak alanlara yerleştiği   Göre  kin olduğu kırsal   Geçidi’nin varlığı ile
                                                                      bir yerleşmedir.
                                                                                    ulaşım özelliği barındıran
               için dağınık yerleşme dokusu oluşmuştur.                             kentsel yerleşmedir.
               Görsel 2: Evlerin birbirine yakın olduğu alanlarda kurulan toplu
               yerleşme dokusu oluşmuştur.                            Nüfusu az-    Yaz mevsiminde göç
                                                                      dır. Yaylacılık
                                                              Nüfus                 almaya devam ederken,
                                                            Durumuna   faaliyetleri fazla   sanayinin artmasıyla
             Çalışma No.: 53                                  Göre    olduğu için yaz   kalıcı nüfusu da artış
                                                                      mevsiminde göç
            1.  Asel’e  katılmıyorum.  Çünkü  arazide  mesafe  ölçümünü  yapa-  almaktadır.  göstermektedir.
                mayız.                                                İskenderun’a
                Ece’ye katılıyorum. Çünkü yerleşmelerde farklı aileler aynı yer-  İdari  bağlı bir köy ko-  İlçe özelliği gösterdi-
                de olabilir.                                 Yapısına   numunda olduğu   ğinden merkez yönetici
                Ali’ye katılıyorum. Çünkü yerleşmeler birbirine belirli bir uzak-  Göre  için muhtarlıkla   kaymakam, yerel yönetici
                lıkta yerleşmişse dağınık yerleşme olduğu gözlemlenir.  yönetilmektedir.  ise belediye başkanıdır.
                (Öğrencinin cevabına göre değişiklik gösterebilir.)
            2.  Ev ve eklentilerinin birbirine belirli bir uzaklıkta inşa edilme-
                siyle oluşan yerleşme dokusuna dağınık yerleşme denir. Doğu   Çalışma No.: 57
                Karadeniz dağ köyleri örnek verilebilir.   1.
                (Öğrencinin cevabına göre değişiklik gösterebilir.)  1  ç     6     ğ       10    f
                                                                2    b
                                                                              7     d       11    i
                                                                3     c
             Çalışma No.: 54                                                  8     e       12    j
                                                                4     a
            1.  Karapınar ilçesi, adını, pınar yani su kaynağından almış olabilir.
                Toplu yerleşmelerin ortaya çıkmasında da su kaynaklarına ya-  5  h  9  g    13    ı
                kın olma isteği ve su kaynaklarının az olması başlıca nedenler
                arasındadır.  Önemli  ulaşım  yollarının  üzerinde  olması,  cami,   2.
                kervansaray gibi tarihî dokuların bulunması toplu yerleşmelerin   KIR           ORTAK
                oluşmasına etki etmiştir.                      YERLEŞME-      FARKLILIKLAR     ÖZELLIK-
                                                                  LERI                           LER
            2.  Evlerin birbirine yakın olarak kurulduğu yerleşmeler toplu yer-
                leşme olarak ifade edilir.                                • Nüfusunun, köy ve köy
                                                                          altı yerleşmelerine göre
                                                                          daha fazla olması.
             Çalışma No.: 55                                   Kasaba     • Ekonomik faaliyetler
                                                                          olarak tarım ve hayvan-
            1.  Ekonomik faaliyetlere göre;                               cılığın yanında sanayi ve
               Görsel 1: Tarım ve hayvancılık.                            ticaretin de bulunması.  Ekonomik
               Görsel 2: Hizmet sektörü, sanayi, ticaret ve turizm.                           faaliyetleri-
                                                                          • Nüfusunun köy altı   nin tarım ve
            2.  Nüfus durumuna göre;                           Köy        yerleşmelerine göre daha   hayvancılık
                                                                          fazla olması.       olması.
               Görsel 1: Nüfus azdır.
               Görsel 2: Nüfus fazladır.                                  • Kır yerleşmeleri içerisin-
                                                                          de en az nüfusun bulun-
            3.  Yerleşme Tipi: Yerleşme  sınıflandırılmasında  kullanılan  temel   Köy Altı  duğu yerleşmelerdir.
               ölçütlere (ekonomik faaliyet ve nüfus) göre yerleşmelerin hangi   Yerleşmeleri
               sınıfa ayrıldığı, ne şekilde adlandırıldığı ve yerleşmenin özelliği-  • İdari olarak köye
               ni yansıtan bir karakterdir.                               bağlıdır.

                                                                                                   123
   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132