Page 122 - Coğrafya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması
P. 122
COĞRAFYA 9 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi
2. Yönerge: 2. Dünya’nın dönüş yönüne bağlı olarak zaman kavramı da de-
ğişim göstermektedir. Haritada yakın olmalarına rağmen Los
1. Başlangıç paraleli Dünya’yı tam ortadan ikiye ayıran, en uzun Angeles ve Tokyo arasından 180. meridyen (tarih değiştirme
yatay çizgi olan Ekvator’dur çizgisi) geçmektedir. Bu yüzden iki şehir arasında tarih bir gün
2. Hayır yoktur, hayalî çizgilerdir. farklılık göstermiş ve zaman farkı fazla olmuştur.
3. Uluslararası Saat: Ülkelerin saat dilimlerini kullanarak hem
3. 36 ͦ - 42 ͦ kuzey paralellerinde yer alır. Portekiz’in paralel değer- kendi sınırları içinde hem de diğer ülkeler ile zaman birliğini
leri de bizimle aynıdır. sağlayan saattir. Dünya üzerindeki her boylamın bir yerel saati
vardır. Yerel saatin günlük yaşamda kullanılması, ülkeler arasın-
da ve ülke içinde zaman birlikteliğinin sağlanmasını zorlaştıra-
Çalışma No.: 23 cağından uluslararası ortak saat uygulamasının oluşturulmasına
karar verilmiş ve bunun için de uluslararası saat dilimleri gelişti-
1. Yönerge: rilmiştir. Dünya, 15° lik (1 saat) boylam farkından oluşan 24 tane
saat dilimine ayrılmıştır.
1. A Noktasının Coğrafi Koordinatı: 0° Paraleli 0° Meridyeni
B Noktasının Coğrafi Koordinatı: 20° Kuzey Paraleli 0° Meridyeni
C Noktasının Coğrafi Koordinatı: 40° Kuzey Paraleli 0° Meridyeni Çalışma No.: 26
D Noktasının Coğrafi Koordinatı: 30° Kuzey Paraleli 20° Batı Meridyeni
1. 1. Şoför: Göreceli ve mutlak konum, 2. Şoför: Mutlak konum
2. İki meridyen arası mesafenin en uzun olduğu yer Ekvator çizgisi 3. Şoför: Göreceli konum
üzeri olduğu için A noktasından hareket eden uçak daha uzun yol
katetmek zorundadır. Mutlak Konum: Dünya üzerindeki bir alanın Ekvator’a ve
başlangıç meridyenine (Greenwich) göre konumunu ifade eder.
3. Dünya üzerinde adres bulabilmek için ihtiyacımız olan temel be- Göreceli Konum: Dünya üzerindeki bir yerin kıtalara, denizle-
lirleyiciler paralel ve meridyen çizgileridir. Uçaklarda bulunan re, boğaz ve kanallara, ülkelere, yer şekillerine, yer altı ve yer
GPS’lere (Küresel Konumlama Sistemi) hedef noktanın koordi- üstü zenginliklerine göre belirlenen konumudur.
natları girilir ve varılacak nokta belirlenmiş olur.
2. Konum: “Nerede bulunuyoruz?” sorusuna cevap olarak verilen
2. Yönerge: konum kavramı bir yeri (mekân, lokasyon) ifade etmektedir.
Başlangıç paraleli Ekvator’dur. Başlangıç meridyeni 3.
Dünya üzerindeki yatay çizgi- GREENWİCH’ten geçer. Kıtalar
lerdir. Dünya üzerindeki Güney Kuzey
DİKEY çizgilerdir. Amerika Amerika Afrika Avrupa Asya Okyanusya
Dünya’yı KUZEY Dünya’yı doğu ve batı Mutlak
ve GÜNEY yarım PARALEL yarım kürelere ayırır. Konum
kürelere ayırır. MERİDYEN Göreceli
90 tane kuzeyde, 90 180 tane doğuda,180 ba- Konum
tıda toplam 360 tanedir.
tane güneyde toplam
180 tanedir. Boyları eşittir. Değişmez.
Boyları kutuplara gittik- Aralarındaki mesafe Çalışma No.: 27
çe KISALIR. Ekvator’dan kutuplara
Aralarındaki mesafe 111 gittikçe DARALIR. 1.
km’dir. Ve değişmez. 36º - 42º Kuzey
Paralelleri arasında
yer alır.
1 5
Aynı anda farklı mev- Orta Doğu ve Hazar Kuzeye gidildikçe
Çalışma No.: 24 sim koşulları yaşanır. bölgesi enerji kaynak- gece-gündüz süre
larının Avrupa’ya ta- farkı artar.
şındığı ‘enerji koridoru’
1. İftar, sahur ve namaz vakitleri Güneş’in konumuna göre belir- 12 4 konumundadır. 14 3
lenir. Duvar saati ise ülke içinde bir ortak saate göre belirlenen Güneş ışınlarını dik açı Kuzeyi ile güneyi Akdeniz iklim kuşağın-
zaman dilimini göstermektedir. ile almaz. arasında kuş uçumu da yer alır.
uzaklık 666 km’dir.
2. Duvar saatleri; ülke içinde ticari, siyasi, kültürel vb. faaliyetlerde 9 Asya-Avrupa ve 13 Üç tarafı denizlerle 10 11
zamansal karmaşayı gidermek için belirlenen ortak saati göster- Afrika arasında köprü çevrili bir yarımadadır. Batıdan doğuya doğru
mektedir. İftar vakitleri ortak saate göre değil Güneş’in konumu- konumundadır. yükseltisi artar.
na (yerel saate) göre belirlendiği için iftar vakitlerinde farklılık 7 6 8 2
yaşanabilir. 2.
3. Yerel Saat: Güneş’in ufuk düzlemindeki konumuna göre belir- 36º - 42º Kuzey Dört mevsimi belir-
Paralelleri arasında
gin olarak yaşar.
lenen zaman kavramıdır. yer alır. 1 5
Ulusal (Ortak) Saat: Ülkeler, kendi sınırları içinden geçen saat Bor mineralleri Aynı anda farklı mev- Orta Doğu ve Hazar Kuzeye gidildikçe
gece-gündüz süre
bölgesi enerji kaynak-
sim koşulları yaşanır.
dilimlerinin ortak saat ayar boylamının yerel saatini ortak saat üretiminde dünyada larının Avrupa’ya ta- farkı artar.
kabul eder ve kullanır. Ülkeler, doğu ve batı yönündeki genişli- birincidir. 12 4 şındığı ‘enerji koridoru’ 14 3
konumundadır.
ğine göre aynı anda birden fazla ortak saat kullanabilir. Örneğin Güneş ışınlarını dik açı Kuzeyi ile güneyi Akdeniz iklim kuşağın-
Kanada, Rusya Federasyonu. ile almaz. arasında kuş uçumu Istanbul ve Çanak- da yer alır.
uzaklık 666 km’dir.
kale Boğazlarına
sahiptir.
9 13 10 11
Doğusu ile batısı Asya-Avrupa ve Üç tarafı denizlerle
arasında 1 saat Afrika arasında köprü çevrili bir yarımadadır.
Çalışma No.: 25 16 dk. zaman farkı konumundadır. Batıdan doğuya doğru
yükseltisi artar.
vardır.
7 6 8 2
1. Meridyen (boylam) çizgileri, Dünya’nın açısal hesaplamalar so-
nucunda belirlenmiş hayalî çizgileridir. Ulusal saat dilimleri ise ül- 3. Mutlak Konum: Yaşadığım yerde en sıcak aylar temmuz ve
kelerin veya şehirlerin sınırlarını da dikkate alarak belirlenen çiz- ağustostur.
giler olduğu için meridyen çizgileri ile tam olarak uyumlu değildir. Göreceli Konum : Türkiye’nin en kalabalık şehridir.
(Cevaplar örnek olarak verilmiştir, öğrenciye göre farklılık gös-
terebilir.)
118
