Page 119 - Coğrafya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

CEVAP ANAHTARLARI COĞRAFYA 9
Kavram Öğretimi

2. İnsanlar beşerî ortamın bir parçası olarak yeryüzünde yaşarlar.
Çalışma No.: 1 Ayrıca doğal ortam üzerinde etkide bulunmaktadırlar. Bunun ya-
nında doğal ortamın insanlar üzerinde de belirgin etkileri vardır.
1. Hava, ışık bitki, toprak, dağ vb. İnsanların ten rengi, karakterleri, giysileri ve kültürleri bulun-
(Cevap öğrenciye göre farklılık gösterebilir.) dukları coğrafi ortamdan doğrudan etkilenmektedir.
2. Doğa: İnsanın üzerinde herhangi bir etkisinin bulunmadığı, ken-
dini sürekli olarak yenileyen ve değiştiren, içinde canlı ve can-
sız varlıkları barındıran alanlara verilen isimdir. Doğada insani Çalışma No.: 9
faktörler etkin değildir. Madde ve enerji unsurlarından oluştuğu
kabul edilir. 1. Coğrafya: Coğrafi ortamdaki doğal ve beşerî olayları, insanla
ilişkilendirerek inceleyen bilim dalına coğrafya denir.
2. Bilimsel bilgi birikerek ilerler ve kendini sürekli günceller.
Çalışma No.: 2
Coğrafya bilimi de yaşanan değişimlere paralel olarak güncel
1. Metinde geçen doğa kavramı, insan eli değmeyen unsurlardan konulara yönelik yeni yaklaşımlar oluşturmaktadır. Örneğin
oluşmaktadır. iklim değişimleri ve doğal afetler gibi konularda teknolojinin
gelişmesiyle birlikte yeni çözüm yolları bulunmakta ve buna bağlı
2. Doğa denildiğinde, insan eseri olmayan tüm unsurlar söylenebilir. olarak güncel metotlar kullanılmaktadır. Örneğin uygulamalı
Örneğin kayalık zemin, deniz kıyısı veya kumsal da doğa coğrafya, coğrafi bilgi sitemleri ve bilgisayar modellemesi gibi
olarak ifade edebileceğimiz ortamı oluşturmaktadır. faklı teknikler coğrafya biliminde kullanılmaya başlanmıştır.

Çalışma No.: 3 Çalışma No.: 10
1. Görsel 1’de dağ bulunmaktadır. Dağlar taşlardan oluşur. Taşların 1. Coğrafya bilimi doğa ve insan arasındaki etkileşimi inceleyen
oluşturduğu doğal ortama taş küre (litosfer) denir. Görsel bir bilim olmasından dolayı metodolojik olarak öğrenimin ko-
2’de bulutlar görülmektedir. Bulutlar hava kürede (atmosfer) laylaştırılması bölümlere ayrılmasındaki önemli kriterdir.
bulunur. Görsel 3’te deniz bulunmaktadır. Denizler ve okyanuslar
su küreyi (hidrosfer) oluşturmaktadır. Görsel 4’te kurbağa ve 2. Meteoroloji, Ekonomi, Demografi ...
otlar bulunmaktadır. Canlıların oluşturmuş olduğu doğal ortama (Cevap öğrenciye göre farklılık gösterebilir)
canlılar küresi (biyosfer) denir.
biri ile etkileşimi sonucu oluşan ortamdır.
Çalışma No.: 11
1. Gezegenler, uzayda dağınık hâldeki gaz ve toz yığınlarının bir
Çalışma No.: 4 araya gelerek kümelenmesiyle ortaya çıkmaya başlar. Bu küme,
zaman içinde kütleçekimi etkisiyle giderek kendi içine çöker ve
1. Metne göre volkanik patlama taş kürede (litosfer) oluşmuştur. yoğunlaşır. Bu yoğun yapı, yıldızının etrafında dolanırken civar-
Volkanik aktivite neticesinde depremler ve denizlerde (su küre) daki ufak kütleleri kütleçekimiyle yakalayıp kendine bağlar ve
tsunamilerin görülmesi doğal ortamda meydana gelen bir deği- büyümeye devam eder. Bir gezegen ilk oluşmaya başladığında
şimin diğer doğal ortamları da etkilediğini kanıtlamaktadır. küre biçiminde değildir. Ancak yönü merkeze doğru olan kütle-
çekim kuvvetinin etkisiyle zaman içinde giderek küreye benze-
2. Metne göre meydana gelen tsunaminin Miken savaşçılarını ve meye başlar.
Minos uygarlığını etkilediği ifade edilmektedir. Anlaşıldığı üzere
doğal ortamda meydana gelen bir durum bir medeniyetin yok ol- 2. Geoit: Dünya’nın, kutuplardan basık, Ekvator’dan şişkin olan
masını etkileyecek boyutta insan yaşamına etkide bulunmaktadır. kendine has şeklidir.

Çalışma No.: 5 Çalışma No.: 12
1. İnsanlar barınma, beslenme, ekonomik gibi çeşitli nedenler ile 1. Cismin merkezinden uzaklaşmaya başladıkça, kütleçekim kuv-
doğal ortama müdahale etmiştir. veti, merkeze olan uzaklıkla doğru orantılı olarak artmaya başlar.
2. 2. Beşerî Ortam: Beşerî olayları gerçekleştiği yaşam alanına be- Bu durum Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe yer çekiminin
şerî ortam denir.Doğal Ortam: Doğayı oluşturan unsurların bir- artmasına, dolayısıyla da Dünya’nın geoit şeklini almasına ne-
den olmaktadır.
2. Ekvator uzunluğu tam bir meridyen dairesinin uzunluğuna eşit
Çalışma No.: 6 olurdu. Ekvator yarıçapı kutuplar yarıçapına eşit olurdu. Yer çe-
kimi Dünya’nın her yerinde eşit olurdu. Çünkü Dünya’nın mer-
1. Beslenme, barınma, üretim ve tüketim insanın ihtiyaçlarını kar- kezindeki manyetik alana kutup noktaları ve Ekvator’un uzaklığı
şılamak için doğal ortamda yapmış olduğu yaşamsal aktivitelere eşitlenmiş olurdu.
birer örnektir.
2. Cevap öğrenciye göre farklılık gösterebilir.
Çalışma No.: 13
Çalışma No.: 7 1. Eksen Hareketi: Dünya’nın kutup noktalarından geçtiği var-
sayılan yer ekseni çevresinde batıdan doğuya doğru dönerek 24
1. Coğrafi ortam; doğal ortam ile beşerî ortamın hepsini kapsayan saatte yaptığı bir günlük tura denir.
en geniş yaşam alanıdır. Coğrafi ortam içerisinde canlı ve cansız 2. a) Yerel saat
unsurlar ile insan yer almaktadır. . b) Ana yönler (doğu ve batı)
c) Açısal hız
ç) Meltem / gölge boyunun
Çalışma No.: 8
d) Sürekli rüzgârların/okyanus akıntılarının
1. Görsel 1, 2, 5, 6 doğal ortamı temsil etmektedir. e) Çizgisel hız
Görsel 3, 4, 7, 8 beşerî ortamı temsil etmektedir. f) Dinamik
115