Page 169 - Kimya 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

94 KİMYA 9

4. ÜNİTE : MADDENİN HÂLLERİ > 4.4. Gazlar > 4.4.2. Gazları Tanımlayan Özellikler
Kavram : Mol
Genel Beceriler : Karar Verme Becerisi, Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
Çalışmanın Adı KARINCALARIN HAYATI 20 dk.
Çalışmanın Amacı Mol ölçme birimini kavrayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metinden ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Dünyanın en çalışkan canlılarından olan karıncalar,
aynı zamanda dünyada en çok bulunan canlı türüdür
çünkü vücut yapıları her türlü ekosisteme ayak uydu-
rabilme becerisine sahiptir. Dünya üzerinde şu ana
kadar 12 bin karınca türü tespit edilmiştir. Koloniler
6
hâlinde yaşarlar. Bir kolonide yaklaşık 2.10 tane ka-
rınca bulunur. Her karınca kolonisinin türü farklıdır. Bu
koloniler büyüklük, kütle, vücut yapısı gibi farklılıkları
dolayısıyla birbirinden ayrılır. Bazı kolonilerde de farklı
büyüklük ve kütlede karıncalar görülür. Firavun karın-
calar yaklaşık 2 mm uzunluğunda, 2 mg ağırlığında,
sarı-kahverengi karışımı renge sahipken kırmızı orman
karıncalarının boyu 6 mm, ağırlığı 7 mg, renkleri de
kırmızımsıdır.
Karıncaların yaşam şekli insanların sosyal yapısına
benzer. Birbirleriyle dayanışma içindedirler ve toplu-
luklar hâlinde yaşarlar. Aralarındaki örgütlenme çok
gelişmiştir. Koloniler bir yandan kendi ihtiyaçları olan
besinleri üretip depolarken diğer yandan yavrularını dış
tehlikelere karşı korurlar. Kolonilerine gelebilecek sal-
dırılara karşı her zaman hazırdırlar. Larvaları için can-
ları pahasına savaşırlar. Koloni içinde rekabet diye bir
şey yoktur. Karıncaların hepsi uzmanlaştığı işi yerine
getirir. Kolonilerin çok fazla üyesi bulunmasına rağmen
sosyal düzenlerinde herhangi bir aksaklık yaşanmaz.
Aralarındaki dayanışma sayesinde kolonide yaşayan
Görsel: Karıncalar her karınca sistemden faydalanabilir.

Bilgi Kutusu: Atom ve moleküller çok küçük taneciklerdir. Küçük bir madde örneği bile sayılama-
yacak kadar atom ve molekül içerir. Bu nedenle maddedeki taneciklerin tek tek sayılması imkân-
sızdır. Kimyada bir ölçü birimi olan mol atom ve molekül gibi küçük tanecikleri daha pratik ifade
etmemizi sağlar. 1 mol 6,02.10 taneciğe karşılık gelir.
23

1. Metinde bahsedilen karıncalar ile atom tanecikleri karşılaştırıldığında karıncalar ve atom taneciklerinin
miktarını belirlemek için kullanılan ölçü birimi ne olabilir?

168
Hazırlayan: Sevtap AKMAN