Page 232 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 124
5. ÜNİTE : İSLAM MEDENİYETİNİN DOĞUŞU > 5.1. İslamiyet’in Doğduğu Dönemde Dünya
Kavram : Cahiliye Dönemi
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi.
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi, Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi.

Çalışmanın Adı CAHİLİYE DÖNEMİ 15 dk.
Çalışmanın Amacı Cahiliye Dönemi kavramını ve bu kavramın İslam tarihi açısından önemini açıklayabilme.

Yönerge: Metin ve görselden hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Cahiliye Dönemi’nde Toplumsal Hayat

Görsel 1
Arapların İslam öncesi devirleri genel olarak Cahiliye Devri olarak adlandırılmıştır. Kur’an-ı Ke-
rim’de ve hadislerde cahiliye kavramı İslamiyet gelmeden önceki Arap toplumunun inançları, sosyal
hayatları ve yaşayışlarını ifade etmek için kullanılmıştır. Ayrıca cahiliye kavramı, geçmişte kalmış
bir dönemi değil aynı zamanda bir kültürü ifade etmektedir. Kur’an-ı Kerim’de ve hadislerde Cahi-
liye Devri’nin özellikleri arasında kan davası, içki, kumar, kabilecilik gibi alışkanlık ve uygulamalar
Cahiliye âdeti olarak kabul edilmiş, bu alışkanlıkları yapanların günah işleyecekleri belirtilmiştir.

Arap toplumunun temelini kabileler oluşturmaktaydı. Arapların en önemli hedefi çok sayıda erkek
çocuğa sahip olmaktı ancak bu sayede diğer kabilelerin gözünde saygın bir yer edinebilirlerdi. Ay-
rıca diğer kabile üyeleri de birden fazla erkek çocuk sahibi olan ve akraba oldukları kabilenin üyesi
olarak kendilerini görürlerdi. Bu şekilde birleşen aileler büyük bir topluluk hâline gelerek kabileleri
oluştururlardı. Zayıf kabileler güçlü kabileler ile birleştikten sonra güçlü kabilenin ismini alırlardı.
Bununla birlikte Cahiliye Devri’nde Araplar için kabile bağı en önemli unsurdu. Araplar ancak kan
bağına dayalı bir otoriteyi ve idare şeklini kabul ederlerdi. Bu bağlamda Araplar, kabileleri ile olan
bağlarından kopmayı büyük bir yıkım olarak görürlerdi.

Cahiliye Arapları haram ayları olan Zilkâde, Zilhicce, Muharrem ve Recep aylarında birbirleriyle
savaşmaz, baskın ve yağma yapmazlardı. Bu aylarda Arap kabileleri barışı fırsat bilerek Mekke’ye
gelerek kurulan panayırlarda alışveriş yapıyorlardı. Hacılar birkaç gün konaklıyor, ihtiyaçlarını gi-
deriyor, mallarını satıp, gece sohbeti ve eğlenceler düzenliyorlardı. Cahiliye Dönemi Araplarında tek
eşlilik bulunmamaktaydı. Bir erkek birden fazla kadınla evlenebiliyordu bu evliliklerin hukuki bir
dayanağı yoktu. Çetin çöl şartlarında erkek çocuk sahibi olmak bir ayrıcalık göstergesiydi.
(Mehmet Bölükbaşı, “Cahiliye Devrinde Araplarda Sosyal ve İktisadi Hayat”,
Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.7, S.13, İstanbul 2020,
s.89-90, 94’ten düzenlenmiştir.)

229