Page 46 - Coğrafya 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri
P. 46
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 10 11
3. ÜNİTE: Küresel Ortam: Bölgeler ve Ülkeler
Konu Uluslararası Ulaşım Hatlarının Genel Özellikleri ve Etkileri 40+40 dk.
Kazanım 10.3.1. Uluslararası ulaşım hatlarını bölgesel ve küresel etkileri açısından analiz eder.
Materyaller: Çalışma kağıdı
1. Yönerge Uluslararası ulaşım hatlarının genel özellikleri ile ilgili kavram-tanım eşleştirmesi yapılarak konu-
nun kavramsal boyutta öğrenilmesi sağlanır.
Örnek Soru:
1. Aşağıda verilen kavram ve tanımları eşleştiriniz.
a. ……………….., İnsanın ve onun ürettiği mal (ham veya işlenmiş) ve hizmetle- a
rin (haber, bilgi ve görüntü) çeşitli araçlarla bir sahadan başka bir sahaya taşın- Ulaşım
ması faaliyetidir.
Artbölge
b. ………………..; Bir yerleşme bölgesi ve/veya sanayi kuruluşu için gerekli olan
yol, su, elektrik, iletişim vb. yapı ve hizmetlerin tümüdür.
Boğaz
c. ………………..: bir yerleşim merkezi ya da limanı iç ve dış ticaret bakımından
besleyen, ona çeşitli ulaşım yolları ile bağlı olan dar ya da geniş bölgedir. Liman
ç. ………………..: Ulaştırmaya uygun akarsu, göl, haliç ve denizlerin kıyıla rında
gemilerin yük ve yolcu indirip bindirdiği çeşitli tesislerle donatılmış, yapay veya Kara Yolu
doğal gemi barınak yeridir.
Kanal
d. ………………..: iki deniz ya da gölü birbirine bağlayan, iki kara parçası arasın-
daki doğal dar su yolu geçididir.
Altyapı
e. ……………… ..: Deniz, göl, ırmak, baraj gölü ve akarsuları birbirine bağlamak
için açılmış su yoludur. Tersane
2. Yönerge Aşağıda verilen metinden yararlanarak Sanayi Devrimi öncesi ve sonrasındaki ulaşımla ilgili çıka-
rımlarda bulunulması sağlanır.
Sanayi Devrimi'nden önce ulaşım sistemleri yeterince gelişmediği için ulaşım, genellikle binek hayvanları
veya yelkenli gemiler vasıtasıyla gerçekleşmekteydi. O dönemlerde hem ulaşım hatlarının taşıma kapasite-
si oldukça düşük hem de ürünlerin günümüze oranla taşınması çok yavaş gerçekleşmekteydi. Dolayısıyla
uzak pazarlara genellikle yükte hafif pahada ağır ürünler taşınmaktaydı. Sanayi Devrimi sayesinde tekno-
lojide yaşanan gelişmeler, mevcut ulaşım hatları ile ulaşım araçlarını olumlu yönde etkileyerek ulaşımda
çeşitliliği beraberinde getirmiştir. Ulaşımda kaydedilen bu ilerlemeler günümüzde de devam etmektedir.
Örneğin petrol ve doğal gaz; boru hatları sayesinde önceki dönemlere oranla daha hızlı, güvenli ve ucuz
bir şekilde taşınabilmektedir.
Örnek Sorular:
1. Sanayi Devrimi öncesinde hangi ulaşım türleri kullanılmaktaydı?
.................................................................................................................................................................................
2. Günümüzde hangi ulaşım türleri kullanılmaktadır?
.................................................................................................................................................................................
3. Günümüzde ulaşım türlerinin çeşitlenmesini sağlayan temel etken nedir?
.................................................................................................................................................................................
45