Page 31 - Felsefe 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

7 FELSEFE 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

3. Yönerge Aşağıda “İktidarın kaynağı nedir?” sorusuna ilişkin üç farklı görüşe ait açıklama ve T. Hobbes’un
bu konudaki görüşlerinin yer aldığı bir metin verilmiştir. Yapılan açıklamalardan da yararlanarak
metinden çıkarılabilecek ifadeleri 3. tabloda verilen örnekte olduğu gibi işaretleyiniz.

İKTİDARIN KAYNAĞI NEDİR?
Devlet, zorunlu bir kurumdur. Toplumun içten ve dıştan gelebile-
1. DOĞALCI GÖRÜŞ
cek tehlikelere karşı korunma ihtiyacından doğar.
Devlet, Tanrı’nın istediği bir kurumdur. İktidar sahipleri, Tanrı’nın
2. DİN (TANRISAL BUYRUK) yeryüzündeki temsilcileridir. İktidar, toplumu Tanrı’nın koyduğu
bu yasalara uygun şekilde yönettiği sürece meşrudur.
Devlet, ortak iradenin (sözleşmenin) bir ürünüdür. Yönetilenler,
3. TOPLUMSAL SÖZLEŞME
iktidara anlaşma yolu ile kendilerini yönetme yetkisini vermiştir.

Metin
T. Hobbes’e göre doğa durumundayken devlet olmadıkça herkes herkese karşı daima savaş hâ-
lindedir. İnsanlar kendilerini durduracak bir güç olmadığı zaman, herkesin eşit ve özgür olduğu bir
olgu ortaya çıkar. Bu olguda savaş durumu kaçınılmazdır. Her insanın gayesi yaşamadır ve insan bunu
gerçekleştirmek için kendisine tehdit unsuru olarak gördüğü her insanı yok eder. Savaş durumunda
ilerleme olmaz, sürekli gerileme olur. Toprak işlemez, üretilen mallar gemi yoluyla taşınmaz, ulaşım
yoktur. Savaş durumuna karanlık, belirsiz, karanlık nedeniyle hiçbir yol alınamayan sadece insanları
şiddete, güvensizliğe iten duyguların olduğu bir dönem denilebilir. Ölüm korkusu ve güvensizliğin
olduğu yerde hep bir çatışma ve birbirini yok etme davranışları görülür. Hobbes’a göre devletin varlık
kazanması, doğa durumunda bulunan insanların kendi iradeleriyle aralarında anlaşarak bazı haklarını
bir güce devretmelerinin bir sonucudur.

3. Tablo
No. İFADELER
1 İktidarın kaynağı toplumsal sözleşmedir. X
2 İnsan, doğa durumunda özgür ve eşittir.

3 Çatışma durumu, ilerlemenin itici gücünü oluşturur.
4 Devletin kullandığı güç meşrudur.
5 İnsan, doğa durumunda çatışma ve savaş hâlindedir.
6 Doğa durumundan toplum durumuna geçiş uzlaşma ile olmuştur.

7 Devlet, Tanrı’nın istediği bir kurumdur ve kaynağını Tanrı’dan alır.
8 Devlet, her türlü gücü sınırsız bir şekilde kullanma yetkisine sahiptir.
9 Devlet kendi başına bir amaç değil, barışı sağlamak için bir araçtır.
10 Devlet, dışarıdan gelebilecek tehlikelere karşı korunma amacıyla ortaya çıkmıştır.

U. Argun, Thomas Hobbes’un Devlet ve Siyaset Anlayışı (Yüksek Lisans Tezi)

30