Page 34 - Felsefe 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 10 7

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

1. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların karşısına “D”, yanlış olanların karşısına ise “Y” yazınız.

No. İFADELER D/Y
Siyaset felsefesi; egemenliğin kaynağı, meşruiyet biçimleri, otorite türleri, ideal
1
yönetim biçimlerini konu alır.
2 Hukukun bireylere tanıdığı yetkilere eşitlik denir.
T. Hobbes’a göre devlet, insanların kendi aralarında anlaşarak haklarını bir güce
3
devretmelerinin sonucunda oluşmuştur.
4 “İktidarın kaynağı nedir?” sorusuna verilen cevaplardan biri de Tanrı’dır.
5 Liberalizme göre ideal devlet düzeni eşitlik kavramına dayalıdır.

2. Rawls’a göre aristokrasiyle yönetilen veya kast sisteminin hâkim olduğu toplumlar adil değildir.
Çünkü onlar insanın doğuştan gelen farklı özelliklerini kendilerine göre üstün görüp içselleştirmiş,
bu özellikleri devletin temeli yapmışlardır. Ancak Rawls için doğadaki bu rastlantısal durumlar,
ölüm gibi değiştirilemez değildir. Eğer toplumsal sistemdeki kurumlar adaletin iki ilkesine göre dü-
zenlenirse adil bir toplum ortaya çıkar. Bu ilkelerden biri eşit temel özgürlüklere sahip olma, diğeri
de sosyal ve ekonomik eşitsizliğin giderilmesi için kanunların en az avantajlı olanın yararına olacak
şekilde düzenlenmesidir.
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Adaletsizlik toplumsal yaşamın zorunlu sonucudur.

B) Doğanın sunduğu adaletsizlik, özgürlük ve eşitlik ilkeleriyle giderilebilir.
C) Doğuştan gelen farklı özellikler siyasi sistemler için zenginliktir.

D) Adaletsiz toplumlarda insanlar kaderlerini kabul etmelidir.
E) Adaletli toplumlarda toplumsal sınıflar doğuştan gelen farklılıklarla oluşur

(2018 TYT)
3. Doğanın bedensel ve zihinsel yetenekleri dağıttığı doğal durumda insanlar arasında saf bir eşitlik
vardır. Bedensel olarak güçlü ve hızlı düşünen bir insanla zayıf ve yavaş düşünen insan arasındaki
fark, birinin diğerine üstünlük iddiasını doğrulayacak kadar fazla değildir. Çünkü bedensel ve zi-
hinsel olarak zayıf olan kişi, yeteri kadar insanla veya bir hile ile güçlü olanı öldürmeye yetecek ka-
dar güçlü sayılır. Bu doğal eşitlik güçlü, zayıf herkesin ölüm korkusu yaşamasına ve diğer insanlara
karşı güvensizlik hissetmesine neden olur. Bu güvensizliğin sonucu ise herkesin herkese karşı daimî
bir savaş hâlinde olmasıdır. Bunu engellemek için insanlar kendi aralarında yaptıkları bir sözleşme
ile bazı haklarını devlete devrederler.
Thomas Hobbes’un görüşlerini yansıtan bu parçaya dayanarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) İnsanlar barışı sağlamak için devletle sözleşme yaparlar.
B) İnsanlar doğuştan eşit oldukları için bir otoriteye ihtiyaç duyarlar.
C) Toplumsal yaşama geçişle insanlar arasındaki eşitlik güvensizliğe neden olur.

D) Devlet kendi başına bir amaç değil, barışı sağlamak için bir araçtır.
E) Devlet insanlar arasındaki sözleşmenin sonucudur.
(2016 YGS)

33