Page 40 - Tarih 10 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 10 8

7. ÜNİTE: Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni
Konu Millet sistemi ve yeni fethedilen şehirlerde Osmanlı etkisi 40 dk.

Kazanımlar 10.7.1. Osmanlı Devleti’nde millet sisteminin yapısını analiz eder.
10.7.2. Osmanlı Devleti’nin fethettiği yerleşim yerlerinin İslam kültürünün etkisiyle geçirdiği dönüşümü analiz eder.
Gerekli Materyaller: Çalışma Kâğıdı, etkileşimli tahta.

1. Yönerge Şeyh Edebali’nin Osman Bey’e öğüdü olan “İnsanı yaşat ki devlet yaşasın.” ilkesinin çokuluslu devlet-
lerin yönetimindeki yararlılığını yorumlamaları istenir.

2. Yönerge Öğrencilerin, aşağıda verilen bilgilendirici metinleri kullanarak “millet” ve “ümmet” kavramlarının
kapsayıcılığını gerekçelendirerek karşılaştırmaları istenir.
“Ümmet kavramı, İslam dinine inan insanları ifade eden bir kavramdır. İslamiyet, Arabistan Yarıma-
dası’nın dışına yayıldıktan sonra farklı ırklardan olan topluluklar da bu kavrama dâhil oldu.
Osmanlı Devleti’nde millet kavramı; ulus, ırk ve soyu ifade etmek için kullanılmayıp din, mezhep ve
bunlara bağlı toplulukları ifade etmekteydi. Gayrimüslim milletlerin medeni hukukları, mensubu ol-
dukları kiliseleri aracılığıyla kontrol edilmekteydi.”

3. Yönerge Öğrencilerin, aşağıda verilen bilgilendirici metinleri kullanarak “millet” ve “ümmet” kavramlarının
kapsayıcılığını gerekçelendirerek karşılaştırmaları istenir.
“Ümmet kavramı, İslam dinine inan insanları ifade eden bir kavramdır. İslamiyet, Arabistan Yarıma-
dası’nın dışına yayıldıktan sonra farklı ırklardan olan topluluklar da bu kavrama dâhil oldu.
Osmanlı Devleti’nde millet kavramı; ulus, ırk ve soyu ifade etmek için kullanılmayıp din, mezhep ve
bunlara bağlı toplulukları ifade etmekteydi. Gayrimüslim milletlerin medeni hukukları, mensubu ol-
dukları kiliseleri aracılığıyla kontrol edilmekteydi.”

Harita 1: Osmanlı Devleti (16. YY)

4. Yönerge Altı şapkalı öğrenme tekniği uygulanarak millet sistemini farklı açılardan değerlendirmeleri sağlanır.
Şapkalar ve düşünceleri aşağıdaki gibi tasnif edilir:
Beyaz Şapka: Açık, nesnel, sayılarla ifade eden, yorum yapmayan, bilgi verici.
Kırmızı Şapka: Duygusal ve öznel.
Siyah Şapka: Karamsar, eleştirel ve kötümser.
Sarı Şapka: İyimser, avantajlı, olumlu yanları.
Yeşil Şapka: Yaratıcı, özgün.
Mavi Şapka: Değerlendirir, karar verir, toparlar. Önceki beş grubun görüşlerini derler ve toparlar.

39