Page 7 - Kimya 11 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

1 KİMYA 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

o
5. 90 C’de kütlece %25’lik 160 gram NaCl çözeltisini doygun hâle getirmek için kaç gram daha NaCl
eklenmelidir?

4. Yönerge Katıların çözünürlüğüne sıcaklığın etkisi ile ilgili aşağıdaki açıklamaları okuyunuz.
Katıların çözünürlüğüne sıcaklığın etkisi

Çözünürlük (g/100 g su)
NaNO 3(k)

Na 2SO 4(k)
o
Sıcaklık ( C)
Grafik 2: NaNO3 ve Na2SO4 tuzlarının çözünürlüğünün sıcaklıkla değişimi

Katıların çözünürlüğü sıcaklıkla genellikle artar. Bazı katıların çözünürlüğü ise sıcaklık arttıkça
azalır. Grafik 2’de NaNO 3 (k) tuzunun çözünürlüğünün sıcaklıkla doğru orantılı, Na 2 SO 4 (k) tuzu-
nun ters orantılı değiştiği görülmektedir.

Na 2 SO 4 tuzunun doygun çözeltisi ısıtıldığında Na 2 SO 4 tuzunun çözünürlüğü
düşer. Çözünürlüğün düşmesiyle çözelti belirli bir süre doygunluk sınırını aş-
mış olur. Çözeltide Na 2 SO 4 tuzunun fazlası kristalleşerek çöker ve çözelti tekrar
doygun hâle gelmiş olur. Her iki sıcaklıkta çözelti doygun durumdadır ancak
ısıtılmadan önceki sıcaklıkta çözelti çözünmüş Na 2 SO 4 'ı daha fazla miktarda
içermektedir.
Na 2 SO 4 tuzunun doygun çözeltisi ısıtıldığında gerçekleşen değişimler NaNO 3
tuzunun doygun çözeltisi soğutulduğunda gerçekleşir.

Na 2 SO 4 tuzunun dibinde katısı bulunmayan doygun çözeltisi soğutulduğunda
Na 2 SO 4 tuzunun çözünürlüğü artar. Çözünürlüğün artmasıyla çözelti doygun
olabileceği Na 2 SO 4 tuzunu içermemiş olur. Bu durumda çözelti doymamış hâle
gelir. Aynı şekilde NaNO 3 tuzunun dibinde katısı bulunmayan doygun çözeltisi
ısıtıldığında çözelti doymamış hâle gelir.

6