Page 44 - Biyoloji 9 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 9 3

5. Yönerge Protistlerin genel özellikleri açıklanır.
• Protistler genellikle nemli bölgelerde, tatlı sularda ve denizlerde
yaşar.
• Tatlı suda yaşayan amip, öglena ve paramesyumda fazla suyun
dışarı atılmasını sağlayan kontraktil kofullar bulunur.
• Paramesyum siller, öglena kamçı, amip ise yalancı ayakları ile yer
değiştirir.
• Protisler genellikle eşeysiz çoğalır. Amip, öğlena ve paramesyum
bölünerek; cıvık mantar, plazmodyum ve algler sporla çoğalır.
• Ototrof beslenen algler tek ya da çok hücreli olabilir. Kloroplast-
ları sayesinde fotosentez yaparlar. Ayrıca dünyadaki oksijenin Alg
yaklaşık %70’ini üretirler.

• Heterotrof beslenen amip ve paramesyum kendinden küçük mikroorganizmaları endositoz ile hücre
içine alarak beslenirler. Heterotrof olanların bir kısmı ise parazittir. Parazit olan plazmodyum anofel
cinsi sivrisineğin dişisi ile insana taşınır ve insanda sıtmaya neden olur. Yine hetorotrof olan cıvık
mantarların bir kısmı parazit, bir kısmı ise saprofit beslenme özelliğine sahiptir.
• Hem ototrof hem heterotrof beslenen öglena ise ışık varlığında kloroplastları sayesinde fotosentez
yaparken dışarıdan hazır besin de alan bir protisttir.

Paramesyum Öglena Amip

Örnek Soru:

1. Aşağıdaki ifadelerden hangisi protista âleminde yer alan canlılar için ortak bir özelliktir?
A) Aktif hareket etme
B) Fagositoz ile beslenme
C) Konjugasyon yapma
D) Fotosentez ile oksijen üretme
E) Ökaryot hücre yapısına sahip olma
Çözüm: Protistalar, ökaryot hücre yapısına sahip, çoğunlukla tek hücreli canlılardır. A, B, C, D se-
çeneklerinde verilen özellikler bazı protistler tarafından gerçekleştirilir. Cevap: E

2. Protista âleminde yer alan canlılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Kitin hücre duvarına sahiptir.
B) Saprofit yaşayan türleri vardır.
C) Tamamı ökaryottur.
D) Ototrof ya da heterotrof beslenebilirler.
E) Tek hücreli ve çok hücreli türleri vardır.
Çözüm: B, C, D, E protistlerde görülebilen özelliklerdir. Ancak kitinden yapılmış hücre çeperi
mantarlara ait bir özelliktir. Cevap: A

43