Page 56 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 14

9. ÜNİTE: Günlük/Blog
Konu Cumhuriyet Dönemi’nden Bir Günlük Örneği 40 dk.

Kazanımlar A.4. 1. Metinde geçen kelime ve kelime gruplarının anlamlarını tespit eder.
A.4. 2. Metnin türünün ortaya çıkışı ve tarihsel dönemle ilişkisini belirler.
A.4. 3. Metin ile metnin konusu, amacı ve hedef kitlesi arasında ilişki kurar.
A.4. 4. Metnin ana düşüncesi ve yardımcı düşüncelerini belirler.
A.4. 5. Metindeki anlatım biçimlerini, düşünceyi geliştirme yollarını ve bunların işlevlerini belirler.
A.4. 7. Metnin üslup özelliklerini belirler.
A.4. 10. Metinde yazarın bakış açısını belirler.
A.4. 13. Yazar ve metin arasındaki ilişkiyi değerlendirir.
A.4. 14. Türün ve dönemin/akımın diğer önemli yazarlarını ve eserlerini sıralar.
A.4. 15. Metinlerden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Gerekli Materyaller Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü

Yönerge Aşağıda verilen “Dönen Kişi” adlı günlük örneğini okuyunuz. Metni göz önünde bulundurarak soru-
ları cevaplayınız.

DÖNEN KİŞİ
24 Ağustos Perşembe
Uçak Roma’ya indi az önce. Tıklım tıklımdı. İndik dolaştık. Sonra içeri zor girebildim. Işıklı
yerlerden geçtik. Şimdi boş uçağım, bomboş. İstanbul’a gidiyorum. Orly’de kaldı bütün güzellik, bütün
tat, bütün mutluluğum. Cumalı’nın bir şiiri vardı: “Kocaman bir uçak olurdu aşkımız.” İtalya kıyıları
aşağıda, belki de Adriyatik. Geçen günler karmakarışık kafamda. Bir gün gelecek bir bir hatırlayacağım,
dirilteceğim her anını. Tek tek yaşayacağım saatlerini, dakikalarını. Şimdi bir başka uçağı düşünüyorum.
Beş dakika arayla kalkan. İstanbul’a böyle dönmedim hiç; hem korkunç mutlu, hem korkunç hüzünlü.
Sanki ben değilim o dönen kişi. Giden başkaydı, dönen daha başka. Benim ikinci kişiliğim dirildi çıktı
öne, aldı dizginleri...
Oktay Akbal, Yeryüzü Korkusu, Can Yayınları, İstanbul, 1994.

1. Günlükte geçen “Benim ikinci kişiliğim dirildi çıktı öne, aldı dizginleri...” cümlesindeki deyimlerin
anlamlarını sözlükten bulunuz ve deyimleri birer cümle içinde kullanınız.

2. Okuduğunuz günlükte anlatım türleri ve düşünceyi geliştirme yollarından hangilerine başvurul-
muştur?

3. “Dönen Kişi” adlı metin hangi günlük türünde yazılmıştır? Gerekçesiyle yazınız.

55