Page 12 - Kimya 10 | 1.Ünite
P. 12

Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar

                   ÖRNEK VE ÇÖZÜM

            25 gram SO 3  bileşiği elde ede-  SO 3  bileşiğinde kütlece birleşme oranı   mS  =  32  =  2  tür.
                                                                               mO     . 316  3
            bilmek  için  kaç  gram  kükürt,
                                            2 g S’ün 3 g O ile reaksiyonundan 5 gram SO 3  bileşiği oluşur.
            kaç  gram  oksijen  kullanılmalı-
            dır? (S:32 g/mol, O:16 g/mol)   25 gram SO 3  bileşiği elde edebilmek için oranları 5 katına çıkar-
                                            mak gerekir. Bu durumda 2.5=10 g S ve 3.5=15 g O kullanılma-
                                            lıdır.
                                                       3
                                               S(k)  +    O 2 (g)     SO 3 (g)
                                                       2
                                               2 g          3 g             5 g
                                                 5 katı      5 katı               5 katı
                                               10 g        15 g            25 g



                   ÖRNEK VE ÇÖZÜM

                                               14                  mN  =  14
            NH 3  bileşiğinde kütlece birleşme oranı   tür. Eşit mik-  mH  3
                                               3

            tardaki azot ve hidrojenden 85 gram amonyak elde       N 2 (g) + 3H 2 (g)    2NH 3 (g)

            edildiğine göre hangi elementten kaç gram artar?
                                                                   14 g        3 g     17 g
             A) 55 g azot   B) 55 g hidrojen     C) 45 g azot         5 katı     5 katı      5 katı
                                                                   70 g       15 g     85 g
                   D) 45 g hidrojen      E) 17 g azot
                                                                   Başlangıçta azot ve hidrojen eşit miktarda
                                                                   olduğuna göre her ikisinden de 70ʼer gram
                                                                   alınmalı. Bu durumda
                                                                     70 - 15 = 55 g hidrojen artar.
                                               KATLI ORANLAR KANUNU (John Dalton-1804)
                                               Karbon yeterince oksijen olmayan ortamda yandığında CO, oksijen-
                                           ce zengin ortamda yandığında ise CO 2  bileşiğini oluşturur.
                                                      1
                                               C(k) +   O 2 (g)     CO(g)
                                                      2
                                               12 g          16 g         28 g

                                               C(k) + O 2 (g)      CO 2 (k)
                                               12 g       32g        44 g

                                               Karbon ve oksijen elementlerinden oluşan bu iki farklı bileşikte kar-
                                           bon kütleleri eşitken oksijen kütleleri arasındaki oran 1/2ʼdir.
                                  C              O               C               O           Bileşiğin
                             Atom Sayısı     Atom Sayısı     Kütlesi (g)    Kütlesi (g)      Formülü
               I. Bileşik         1               1              12             16             CO

               II. Bileşik        1               2              12             32
                                                                                               CO 2

                                               Atom sayısı bakımından CO ve CO 2  bileşiklerinin formülleri ince-
                                           lendiğinde  karbon  atom  sayılarının  eşit,  oksijen  atomlarının  sayıca
                                           oranlarının 1/2 olduğu görülür.
                                               Kütlece iki bileşik incelendiğinde ise karbon kütleleri oranının bir-
                                                                                   16    1
                                           birine eşit, oksijen kütleleri arasındaki oranın   =   olduğu görülür.
                                                                                   32    2






            26
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17