Page 15 - Kimya 10 | 1.Ünite

Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar
Katlı Oranlar Kanunuʼnun Uygulanmadığı Bileşik Çiftleri
1. Farklı tür atomlardan oluşan bileşik çiftleri arasında katlı oran
aranmaz.
Örneğin NO ve CO bileşikleri arasında katlı orandan söz edilemez.
2. Basit formülleri aynı olan bileşik çiftleri arasında katlı oran aran-
maz.
Örneğin C 2 H 4 ve C 3 H 6 bileşikleri arasında katlı oran yoktur. Çünkü
bu iki bileşiğin basit formülleri CH 2 ʼdir.
3. Bileşik çiftleri ikiden fazla element içeriyorsa bu bileşik çiftleri
arasında katlı oran aranmaz.
Örneğin HClO 2 ve HClO 3 bileşikleri arasında katlı oran yoktur.

ÖRNEK VE ÇÖZÜM

Aşağıdaki bileşik çiftlerinden hangilerine Katlı Oranlar Kanunu uygulanabilir? Uygulanan varsa I. ele-
mentlerin miktarı eşitken II. elementler arasındaki katlı oranı bulunuz.

a) Fe 2 O 3 -FeO b) N 2 O 4 -NO 2 c) PbO 2 -SnO

a) Fe 2 O 3 -FeO bileşik çifti
1. Aynı iki elementten oluşmaktadır.
2. Basit formülleri farklı olduğu için farklı bileşiklerdir.
3. Bileşiklerdeki demir miktarını eşitlemek için 2. bileşiğin formülü 2 katsayısı ile genişletilir ve formü-
lü Fe 2 O 2 şeklinde yazılır. Bu durumda I. elementlerin miktarı eşitken II. elementler arasındaki katlı
oran 3/2 bulunur.
b) N 2 O 4 -NO 2 bileşik çifti
1. Aynı iki elementten oluşmaktadır.
2. Basit formülleri aynı olduğu için aynı bileşiktir. Bu nedenle Katlı Oranlar Kanunuʼna uymaz.

c) PbO 2 -SnO bileşik çifti
1. Farklı iki tür elementten oluşmaktadır. Bu nedenle Katlı Oranlar Kanunuʼna uymaz.

ÇÖZEREK ÖĞRENİN

Aşağıdaki bileşik çiftlerinden
hangilerine Katlı Oranlar Kanu-
nu uygulanamaz?

I. C 2 H 4 - C 4 H 8
II. NaClO - KClO 3

III. H 2 O 2 - H 2 O

IV. N 2 O 4 - N 2 O 3

29