Page 19 - Kimya 11 | 2.Ünite
P. 19
2. Gazlar
BÖLÜM: İDEAL GAZ YASASI
Deneysel yoldan türetilmiş gaz yasaları ile ideal gaz yasası ara-
NELER KAZANILACAK? sındaki ilişki açıklanırken
a) Boyle, Charles ve Avogadro yasalarından yola çıkılarak ideal gaz denklemi türetilecek,
b) İdeal gaz denklemini kullanılarak örnek hesaplamalar yapılacak,
c) Normal şartlarda gaz hacimlerini kütle ve mol sayısıyla ilişkilendirilecektir.
2.2.1. GAZ YASALARI VE İDEAL GAZ YASASI
Boyle, Charles, Avogadro gibi bilim insanları basınç, sıcaklık, ha-
cim, mol sayısı gibi etkenleri değiştirerek gazların davranışlarını ince-
lemiş ve bazı yasalar geliştirmişlerdir. Gaz yasaları ve yasaları gösteren Charles
denklemler aşağıda verilmiştir. Yasası
Boyle Yasası mutlak sıcaklık (T) ve mol sayısı (n) sabitken hacim
V α T
(V) ile basınç (P) ilişkisini açıklar.
V α 1 Boyle Avogadro
P
Yasası Yasası
Charles Yasası basınç (P) ve mol sayısı (n) sabitken hacim (V) ile 1
mutlak sıcaklık (T) arasındaki ilişkiyi açıklar. V α P V α n
V α T
İdeal Gaz
Avogadro Yasası ise basınç (P) ve mutlak sıcaklık (T) sabitken mol Yasası
sayısı (n) ile gazın hacmi (V) arasındaki ilişkiyi açıklar. nT
V α
P
V α n nT
V = R
Gazlara etki eden şartların hepsi aynı anda değiştirilebilir. Bu du- P
rumda basınç (P), hacim (V), mutlak sıcaklık (T) ve mol sayısı (n) ara-
PV = nRT
sındaki ilişki tek bir eşitlikle de ifade edilebilir. Gaz yasalarından da an-
laşılacağı gibi bir gazın hacmi; mol sayısı ve sıcaklıkla doğru, basınçla
ters orantılıdır. Bu yargı matematiksel olarak Görsel 2.2.1: Gaz yasalarından ideal
gaz yasasının çıkarıl-
nT
V α şeklinde ifade edilebilir. ması
P
PVαnRT ifadesinde α yerine R sabit sayısı konduğunda eşitlik
PV = nRT şeklinde olur.
Bu denkleme ideal gaz denklemi denir (Görsel 2.2.1). Orantı sabi-
ti (R), gaz sabiti olarak da adlandırılır.
93