Page 20 - Kimya 11 | 2.Ünite

Gazlar
o
1 mol gazın normal şartlardaki hacim (22,4 L), sıcaklık (0 C) ve
basınç (1 atm) değerleri ideal gaz denkleminde yerine konduğunda R
gaz sabitinin değeri bulunabilir.

PV = nRT
1 atm . 22,4 L = 1 mol.R.273 K

22 ,4 1 - 1 -
L
R = . , 00821 atmmol K
273
İdeal gaz denkleminde basınç birimi atm, hacim birimi L, sıcaklık
birimi K olarak alınır.
P V = n R T

L.atm
atm L mol K
mol K $
Gaz yasalarına uyan, molekülleri birbirinin davranışından etkilen-
meyen ve molekülleri arasında çekim kuvveti olmayan varsayımsal
gazlara ideal gazlar denir. İdeal gazlarda toplam hacim yanında gaz
moleküllerinin hacmi çok küçük olduğundan ihmal edilebilir. Yüksek
sıcaklık ve düşük basınçta moleküller arası etkileşim en az olduğu için
bu koşullar altındaki gazlar ideale yakın gazlardır. Basınç arttıkça ve sı-
caklık düştükçe gaz molekülleri arasındaki etkileşimler artar ve gaz ide-
alden uzaklaşır. Aynı şartlar altında bulunan gazlardan mol kütlesi bü-
yük olan, ideallikten daha çok sapar. Çünkü molekül kütlesi büyük olan
gazlarda moleküller arasındaki zayıf etkileşimler daha fazladır.
Gaz hâldeki bir maddenin mol kütlesi ve yoğunluğu da ideal gaz
denkleminden yararlanılarak hesaplanabilir. İdeal gaz denklemindeki
mol sayısı yerine

m
n = yazıldığında
M A
m
PV = RT ifadesi elde edilir.
M A
Denklemden yararlanılarak M bulunmak istenirse eşitlik aşağıda-
A
ki şekilde düzenlenir.
m RT
M = PV
A
Gazların yoğunluğu ile basınç, sıcaklık ve mol sayısı arasında bir
ilişki kurulmak istenirse aşağıdaki eşitliğe dönüştürülür.
m m
PV = RT form lüü PM = RT
A
M A V
m
Denklemde yerine d yazıldığında
V
PM = dRT
A
PM A
d = eşitliği elde edilir.
RT
İdeal gaz denklemi kullanılarak gazların hacim, kütle ve mol sayısı
ile ilgili örnek hesaplamalar yapılabilir.

94