Page 50 - Kimya 11 | 6.Ünite

Kimyasal Tepkimelerde Denge
ÜNİTEYİ BİTİRİRKEN
Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle doldurunuz. • sıcaklık
Verilen soruları yanıtlayınız. • kuvvetli
Belirli koşullardaki kimyasal tepkimede, tepkimeye girenlerin ve ürünle- • indikatör
rin derişimlerinin zamanla değişim göstermediği duruma (a) ……....……..
………….. denir. Tersinir bir tepkimede denge anında ürünlerin derişimleri- • hidroksit
nin tepkimeye girenlerin derişim oranına (b) ………….. ………….. denir. De- • kimyasal denge
rişimler cinsinden denge sabiti (c) …… ile, kısmi basınçlar cinsinden denge
(ç)
sabiti ise …....… şeklinde gösterilir. (d) ….………........ İlkesi’ne göre denge- • hidrojen
(f)
deki sisteme dışarıdan (e) …………., …………., (g) …………. değişikliği ya- • zayıf
pıldığında sistem tekrar dengeye ulaşıncaya kadar bu etkiyi (h) ………..……
• tampon
yönde eğilim gösterir.
Su molekülü de kendi iyonlarıyla denge hâlindedir. Suyun iyonlarına ayrış- • denge sabiti
(i)
(ı)
masına ….…………...... denir. Saf su ayrıştığında oluşan ……….... iyonu • çözünürlük çarpımı
(j)
+
ve ……….... iyonu tüm sulu çözeltilerde bulunur. [H ]'nin negatif logarit-
-
(l)
masına (k) ….. ve [OH ]’in negatif logaritmasına …… denir ve bu iyonların • Kc
derişimi çözeltinin asidik, bazik veya nötr olarak değerlendirilmesini sağlar. • pH
(m) +
…………..………….. tanımına göre proton (H ) veren maddeler asit, • Kp
+
proton (H ) alan maddeler bazdır ve asit-baz tepkimelerinde proton, asit-
ten baza transfer edilir. Aralarında bir proton farkı olan asit-baz çiftine • pOH
(n)
…………..………….. asit-baz çifti denir. Suda çözündüğünde %100 iyon- • nötralleşme
laştığı varsayılan asit-baza (o) ………...., suda kısmen iyonlaştığı varsayılan
asit-baza (ö) ……….... asit-baz denir. Zayıf asit ve bazların iyonlarına ayrışma • basınç
(r)
denge sabitlerine sırasıyla (p) ……….... sabiti ve ……….... sabiti denir. Bu • Brönsted-Lowry
denge sabitleri sırasıyla K ve K şeklinde gösterilir. Az miktarda asit veya baz • derişim
b
a
eklenmesi ile pH değişimine direnç gösteren ve zayıf konjuge asit veya baz
(s)
çiftlerini içeren çözeltilere ………….. çözelti denir. • eşlenik (konjuge)
+
Bir asit ile baz çözeltisi karıştırıldığında asitten gelen H iyonunun mol sa- • titrasyon
- (ş)
yısı ile bazdan gelen OH iyonu mol sayısı eşit olduğunda …….....……..
• asitlik
gerçekleşir. Derişimi bilinen asit veya bazı kullanarak derişimi bilinmeyen
asit veya bazın derişimini bulmak için yavaş yapılan nötralleşme işlemi- • Le Chatelier
(t)
ne ………...….. denir ve çözeltinin nötralleşme anını tespit etmek için
(u) • oto-iyonizasyon
………….......... kullanılır.
o • bazlık
Bir tuzun suda çözünmesi sırasında da denge oluşur. 25 C’ta suda az çözü-
(ü)
nen tuzların doygun çözeltilerindeki denge sabitine ………….. ………….. • azaltacak
denir ve Kçç sembolü ile gösterilir. Bu değer çözünen maddeye ve sıcaklığa
bağlıdır.
1. Tepkimedeki girenlerin ve ürünlerin miktarının 4. 2N O(g) + 3O (g) 4NO (g)
2
2
2
sabit kalabilmesi ve tepkimenin denge hâlin-
den söz edebilmek için hangi şartlar olmalıdır? denge tepkimesi için

a) Derişimler cinsinden denge sabitini yazınız.
2. Maksimum düzensizlik ve minimum enerji eği-
limi nedir? Açıklayınız.

b) Kısmi basınçlar cinsinden denge sabitini yazınız.

3. Sistem dengeye gelmeden önce ve denge anın-
da ileri ve geri tepkime hızları nasıl değişir?
c) İki denge sabiti arasındaki ilişkiyi yazınız.

268