Page 79 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Biyoloji 10

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Soyağaçları BİYOLOJİ

5. Kısmi renk körlüğü X kromozomu üzerinde çekinik alel ile 6. İnsanlarda belirli bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler
kalıtılan bir hastalıktır. Soyağacında kısmi renk körü bireyler soyağacında koyu renkle gösterilmiştir.
koyu renkle gösterilmiştir.

1 2
: Dişi birey

: Erkek birey

Buna göre soyağacında belirtilen bu özelliğin kalıtımı,
I. X kromozomunda baskın alel
: Dişi birey
II. Y kromozomunda baskın alel
: Erkek birey
III. X kromozomunda çekinik alel

hangileriyle gerçekleşmiş olabilir?
A) Yalnız I
Buna göre,
B) Yalnız III
I. 1, hastalığa ait aleli taşımamaktadır.
C) I ve II
r
II. 2’nin genotipi X Yşeklindedir.
D) II ve III
III. 1’in tüm erkek çocukları hasta olacaktır.
E) I, II ve III
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Çözüm:
A) Yalnız I
X kromozomunda baskın alelle taşınsaydı, özelliği gösteren
B) Yalnız II
erkek birey kız çocuklarına bu özelliği aktarırdı. Bu nedenle I.
C) I ve II öncül yanlıştır.
D) II ve III
Y kromozomunda baskın ya da çekinik taşınıyor olamaz.
E) I, II ve III Çünkü Y kromozomu dişilerde bulunmaz. Oysa soyağacında
dişilerde de bu özelliğin ortaya çıktığı bireyler bulunmaktadır.
II. öncül yanlıştır.
Çözüm:
Çözümde soyağacında işaretlenen 1 ve 2 numaralı bireyler,
1 numaralı bireyin annesi kısmi renk körü olduğu için 1 numa-
ralı birey de bu aleli taşır. I. öncül yanlıştır.
r
2 numaralı bireyin genotipi X Yşeklindedir. Çünkü erkek ço- 1
cuklar X kromozomunu anneden alır ve annesi kısmi renk körü
olduğundan her iki X kromozomu da bu aleli taşır. II. öncül
doğrudur.
2
1 numaralı birey annesinden dolayı kısmi renk körü yönün-
den taşıyıcıdır. Eğer hasta olsaydı koyu renkle gösterilmesi
gerekirdi. Bu nedenle tüm erkek çocukları değil, bazı erkek
X kromozomu üzerinde çekinik aleli taşıyorsa bu durum orta-
çocukları kısmi renk körü olabilir. III. öncül yanlıştır.
ya çıkabilir. III. öncül doğrudur.
Bu nedenle cevap II. öncülün yer aldığı B seçeneğidir. Bu nedenle cevap III. öncülün yer aldığı B seçeneğidir.
Cevap: B Cevap: B

76 77