Page 80 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Biyoloji 10

BİYOLOJİ Soyağaçları ÇÖZÜMLÜ SORULAR

7. İnsanda belirli bir özelliği fenotipinde gösteren bireyler soya- 8. Soyağacında insanlarda belirli bir özelliği fenotipinde göste-
ğacında koyu renkle gösterilmiştir. ren bireyler koyu renkle gösterilmiştir.

: Dişi birey : Dişi birey
: Erkek birey : Erkek birey

Buna göre bu özelliğin kalıtımı,

I. otozomal baskın Buna göre ilgili özelliğin kalıtımı,
II. X’e bağlı çekinik
I. otozomal çekinik alel
III. Y kromozomunda çekinik
II. Y kromozomu üzerinde baskın alel
verilenlerden hangileriyle gerçekleşmiş olabilir? III. X kromozomu üzerinde çekinik alel
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II hangileriyle gerçekleşmiş olabilir?
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Çözüm:
D) I ve III E) I, II ve III

aa Aa
Çözüm:
1

1

2 Aa aa
aa Aa aa Aa

2 3
Aa
Aa aa Aa

Çözümdeki soyağacında gösterildiği gibi, bireyler otozomal
baskın genotiplere sahip olabilirler. Bu nedenle I. öncül doğ-
rudur.
aa aa
Çözümdeki soyağacında, numaralandırılan bireylerde X kro-
Bu özellik otozomal çekinik alel ile taşınıyor olabilir. 1, 2 ve 3
mozomlarından birisi üzerinde çekinik olarak taşınması du-
numaralı bireyler Aa genotipinde ise koyu renkle işaretlenmiş
rumunda erkek çocukların fenotipinde ortaya çıkabilir. Anne
bireyler aa genotipinde olabilir. Bu nedenle I. öncül doğrudur.
taşıyıcı ise babanın bu özelliği fenotipinde gösteriyor olması
gerekir. Örneğin 2 numaralı bireyin kızının, fenotipinde bu Y kromozomu üzerinde taşınması mümkün değildir. Çünkü
özelliğin ortaya çıkması bu şekilde gerçekleşmiştir. II. öncül III. kuşakta kız çocuğunda da ortaya çıkmıştır. Kız çocukla-
de doğrudur. rında Y kromozomu yoktur.
X kromozomu üzerinde çekinik bir alel ile taşınabilir. Örneğin
Y kromozomunda taşınması mümkün değildir. Çünkü soya-
1 ve 3 numaralı bireyler bir X kromozomunda bu çekinik aleli
ğacında bu özellik dişi bireylerde de görülmektedir. III. öncül
taşıyorsa erkek çocuklarında ortaya çıkabilir. Babanın feno-
yanlıştır.
tipinde özellik görülüyor ve anne de taşıyıcı ise kız çocukla-
Bu nedenle cevap I ve II. öncüllerin yer aldığı C seçeneğidir. rının fenotipinde bu özellik görülebilir. III. öncül doğrudur. Bu
nedenle cevap I ve III. öncüllerin yer aldığı D seçeneğidir.
Cevap: C
Cevap: D

78