Page 82 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Biyoloji 10

BİYOLOJİ Soyağaçları ÇÖZÜMLÜ SORULAR

11. Aşağıdaki soyağacında bir özelliği fenotipinde gösteren 12. Hemofili X kromozomu üzerinde çekinik alelle kalıtılan bir
bireyler koyu renkle gösterilmiştir. hastalıktır. Hemofili hastası olan Ali’nin ailesine ait soyağacı
aşağıda verilmiş, hemofili bireyler koyu renkle gösterilmiştir.

?
Ali

: Dişi birey

: Erkek birey
: Dişi birey
: Erkek birey

Ali’nin, “?” işaretiyle gösterilen kardeşinin hemofili has-
Buna göre verilen özellik ile ilgili,
tası erkek olma olasılığı kaçtır?
I. Otozomal çekinik bir özellik olabilir.
A) 1/4
II. X kromozomunda taşınıyor olabilir.
B) 1/3
III. Otozomal baskın bir özellik olabilir.
C) 1/2
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
D) 2/3
A) Yalnız I
E) 1
B) Yalnız II
C) I ve II
Çözüm:
D) I ve III
Ali hemofili hastası olduğuna göre, Ali’nin annesi mutlaka he-
E) II ve III
mofili taşıyıcısıdır.

Çözüm: Babası koyu renkle gösterilmediği için hemofili hastası değildir.
Kalıtılan özellik otozomal baskın ya da çekinik olabilir. Çünkü Sağlam bir baba ile taşıyıcı bir annenin çaprazlanmasından
verilen soyağaçlarında ebeveynlerden biri otozomal çekinik doğacak çocuklardan 1/4 ‘ü hemofili hastası erkektir.
diğeri baskın özelliktedir. Heterozigot genotipli baskın ebe-
veyn ile çekinik özellikteki diğer ebeveynin baskın ve çekinik
özellikte çocukları olabilir. Soyağaçlarında dikkat edilmesi
gereken en önemli nokta çekinik özellikteki ebeveynlerden
baskın özellikte çocukların olamayacağıdır.

X kromozomunda taşınan baskın bir özellik olamaz. Çünkü
birinci soyağacında koyu renkle belirtilen erkek ebeveyn
baskınsa bütün kız çocukları da baskın olmalıdır. X kromo-
zomunda taşınan çekinik bir özellik de olamaz. Çünkü ikinci
soyağacında koyu renkle belirtilen dişi ebeveyn çekinik ise
bütün erkek çocukları çekinik özellikte olmalıdır.
Bu nedenle cevap II. öncülün yer aldığı B seçeneğidir.

Cevap: B

Cevap: A

80