Page 188 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 11
P. 188

FİZİK

                                                  Elektriksel Potansiyel
        FİZİK                                     Elektriksel Potansiyel                    ÇÖZÜMLÜ SORULAR


        9.   Aynı düzlemdeki +3q, +q ve -2q noktasal elektrik yükleri düz-  10.  Eşkenar  üçgen  şeklindeki    türdeş,  yalıtkan  bir  levhanın  alt
            gün altıgenin köşelerine şekildeki gibi sabitlenmiştir. Yüklerin   kenarına  eşit  aralıklarla  q ,  q   ve  q   yükleri  konulmuştur.
                                                                                        1  2    3
            A  noktasında  oluşturduğu  toplam  elektrik  potansiyel  V ,  B   Yüklerin  levhanın  ağırlık  merkezinde  oluşturduğu  bileşke
                                                       A
            noktasında oluşturduğu toplam elektrik potansiyel V , C nok-  elektrik alan büyüklüğü sıfırdır.
                                                   B
            tasında oluşturduğu toplam elektrik potansiyel V ’dir.
                                                C

                    +3q            B


                                        +q
                  A
                                                                               q 1       q 2      q 3

                    -2q             C
                                                                   Buna göre sadece q  ve q ’ün levhanın ağırlık merkezin-
                                                                                    1   3
                                                                   de  oluşturduğu  toplam  elektrik  potansiyel  V ,  sadece
            Buna göre V , V , ve V   arasındaki büyüklük ilişkisi na-                                    1
                      A  B     C                                   q ’nin  levhanın  ağırlık  merkezinde  oluşturduğu  elektrik
            sıldır?                                                 2
                                                                                  V
                                                                   potansiyel V  ise   1   oranı kaçtır?
                                                                             2
            A) V  > V  > V         B) V  > V  > V         C) V  = V  > V          V
               A   B   C       B  A   C       A   B   C                            2
                     D) V  > V  > V            E) V  >V  = V                                1         1
                      C   B   A        A  B   C                    A) - 4    B) - 2     C)  −     D) −     E) -1
                                                                                           4          2
                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
            Şekil düzgün altıgen olduğundan her bir köşe arası uzaklık
            eşittir, bu uzaklık şekilde ‘d’ olarak ifade edilmiştir.
                         +3q           B                                     d
                                 d                                    60 o
                                                                             d                       E E¶ 2 2
                              d      d
                                                                               O               E E¶     E E¶
                                           +q                                  d                1 1  120 o  3 3
                        A                                                 d
                                                                     q 1   d  q 2      q 3  q 1     q 2      q 3
                         -2q           C                              30 o  Şekil I              Şekil II

                                                  kq ⋅             Levhanın ağırlık merkezindeki elektrik alanın sıfır olabilme-
            O halde noktasal yüklerin potansiyelini veren  V =   ifade-  si  için  E   =  E   olmalı  bu  sebeple  q   =  q   diyebiliriz. Ayrıca
            sinden toplam potansiyelleri bulunabilir.  d                  1   3                1   3
                                                                   Şekil II’deki gibi E  + E  = E  olmak zorundadır. O halde,
                                                                                 1
                                                                                    3
                                                                                        2
                V =     -   +    =
                 A
                                                                          =
                V =     -   +   =                                  Ancak elektrik alan yönlerine bakarak oranın -4 olması ge-
                 B
                                                                   rekir. Böylece yükler arasındaki oranı bulduk. Artık elektrik
                                                                   potansiyel hesabına geçebiliriz.
                V =     -   +   =
                 C
                                                                   q   = q  = -4q   ve q  = q diyebiliriz.
                                                                    1   3        2
              Bu durumda cevap V  > V  > V  olur.
                            B   A   C
                                                                         V = -    -   = -
                                                                          1
                                                   Cevap: B
                                                                         V =
                                                                          2
                                                                            = - 4
                                                                                                          Cevap: A










                                                          186
   183   184   185   186   187   188   189   190   191   192   193