Page 227 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 11

FİZİK
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Manyetizma ve Elektromanyetik İndüklenme FİZİK
Manyetizma ve Elektromanyetik İndüklenme

30. +x yönünde düzgün B¶ manyetik alanı bulunan x-y-z uzay 31. Şekildeki kasnak sistemine bağlı mıknatıs, kasnak koluna
düzleminde, y-z düzlemine alanı A olan bir çerçeve yerleştiril- uygulanan F kuvveti ile döndürülürken R direncinden i büyük-
miştir. Çerçeve önce y ekseni etrafında 37° ve sonra z ekseni lüğünde etkin akım geçmektedir.
etrafında 53° döndürülüyor. L
K
+y
.

Mıknatıs
. +x R

Kuvvetin büyüklüğü sabit olduğuna göre,
+z
I. l artarsa etkin akım değeri artar.
II. K kasnağının yarıçapı artırılırsa etkin akım değeri artar.
Yapılan işlemler sonucunda çerçevede oluşan manyetik III. R direnci artırılırsa etkin akım değeri azalır
akı kaç B · A olur? (sin37° = 0,6; sin 53° = 0,8; cos 37° = 0,8;
cos 53° = 0,6) yargılarından hangileri doğrudur?
3 4 12 3 4
A) B) C) D) E) A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
25 25 25 5 5 D) II ve III E) I, II ve III

Çözüm:
Çözüm:
Çerçeveden geçen manyetik akı Φ = B . A . cos α ifadesi ile
bulunur. Kasnak sistemi döndürüldüğünde mıknatıs, sistem ile birlikte
döneceğinden bobin üzerindeki akı sürekli değişir. Akı değişi-
Çerçeve y ekseni çevresinde 37° döndürülüp sonrasında z minden dolayı bobin üzerinde bir indüksiyon akımı oluşacak-
ekseni etrafında 53° döndürülürse, çerçeve üzerinden geçen tır. Mıknatısın dönme hızı değişince oluşacak akımın etkin
manyetik akı değeri de doğru orantılı olacak şekilde değişecektir.

Φ = B · A · cos 37° · cos 53° olur.
3 4 12 emk
Φ = B · A · · = olarak bulunur. Oluşan akım i =
5 5 25 e
direnç
akım şiddeti
Cevap: C
∆φ
Ɛ = - ’dir. Dolayısıyla bobinde oluşacak etkin akım değe-
t ∆
rini Ɛ ve R belirler.
Ɛ artarsa i artar.
e
R artarsa i azalır. (III. yargı doğru)
e
l artarsa tork değeri artar. L kasnağının açısal hızı artar, akı
değişim hızı Ɛ artar, dolayısıyla i artar. (I. yargı doğru)
e
K kasnağının yarıçapı artarsa tur sayısı değişmez. K kasna-
ğına bağlı ipin çizgisel hızı artar, mıknatısın bağlı olduğu kas-
nağın dönme hızı artar, böylece akı değişimi artar dolayısıyla
i artar. (II. yargı doğru)
e
Cevap: E

224 225