Page 236 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Kimya 11
P. 236

KİMYA                                     Sulu Çözelti Dengeleri                    ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        31.  25°C sıcaklıkta                                       B kabı işlemleri:
               •  A  kabında  2,8  gram  KOH  bileşiği  ile  500  mL’lik  sulu      B kabında HCl’ün mol sayısı  n =  m   bağıntısından
               çözelti,                                                                      M A
               •  B  kabında  5,4  gram  HCl  bileşiği  ile  1500  mL’lik  sulu      n HCI  =  5,4  n HCI = 0,15 mol   V= 1500 ml = 1,5 L
                                                                        36
               çözelti
                                                                     HCl(s) √ H (suda) +   CI (suda)
                                                                                             -
                                                                                 +
            hazırlanıyor.
                                                                    0,15 mol √ 0,15 mol    0,15 mol  olur.

                                                                                          n
                                                                   İyonların molar derişimi  M =   bağıntısından
                                                                                          V
                                                                        0,15
                                                                    M  + =       M  + =  0,1 M
                                            1500 mL                  H   1,5    H
                   500 mL                  HCI çözeltisi           [H ]=10  M olarak hesaplanır.
                                                                     +
                                                                         -1
                 KOH çözeltisi
                                                                                           +
                                                                            -1
                                                                     +
                                                                   [H ]= 1,0·10  M ise pH=-log [H ] olduğuna göre,
                                                                            -1
                                                                   pH= -log·10       pH= 1 bulunur.
            A ve B kaplarındaki sulu çözeltilerle ilgili
                                                                                         -
                                                                                     +
                                                                   25°C sıcaklıkta K =[H ] [OH ] bağıntısından  K = 1,0·10 -14
                                                                                                        su
                                                                                 su
                                             +
                          +
             I. A kabındaki H  iyonunun B kabındaki H  iyonunun deri-
                                                                   alınarak,
               şimine oranı 1,0·10 -12 ’dir.
                                                                              -1
                                                                                  -
                                                                        -14
                                                                   1,0·10  = 10 ·[OH ]
            II. B kabında pOH değeri 13’tür.                          -      -13
                        pH   13                                    [OH ]=1,0·10  M sonucuna ulaşılır.
            III. A kabında   =  =  13 ’tür.
                        pOH  1                                     Buradan pOH= -log[OH ] olduğundan,
                                                                                      -
            yargılarından hangileri doğrudur?
                                                                   pOH= -log[1,0·10 -13  ] ise pOH= 13 olarak hesaplanır.
            (Mol kütleleri, g/mol, KOH: 56, HCl: 36)
                                                                     A kabındaki H    +  − 13
            A) Yalnız II       B) I ve II          C) I ve III     I.              =  1,0.10  =  1,0.10  − 12   bulunur.
                                                                     B kabındaki H      +    1,0.10 − 1
                      D) II ve III         E) I, II ve III
                                                                   I.yargı doğru.
                                                                   II. 25°C sıcaklıkta B kabında pOH=13’tür.    II. yargı doğru.
            Çözüm:
                                                                       pH   13
            A ve B kaplarında çözünme denklemleri yazılarak her birin-     III.   pOH  =  1  =  13 ’tür.    III. yargı da doğru.
                 +
                       -
            deki H  ve OH  iyonlarının derişimleri hesaplanır.
                                                                                                          Cevap: E
            A Kabı işlemleri:
                                           m
                                                                                          -
                                                                                   +
            A  kabında  KOH’nin  mol  sayısı  n =    bağıntısından   32.  Sulu  çözeltilerde  H   ve  OH   iyonlarının  derişimleri  çok
                                           M
                                            A                      küçüktür.  Bu  değerlerle  işlem  yapmak  hem  zorluğa  hem
                  2,8
            n   =      n  =0,05 mol   V= 500 ml = 0,5 L            de karışıklığa neden olmaktadır. 1909 yılında Danimarkalı
             KOH        KOH
                  56
                                                                   biyokimyager  Soren  Sorenson,  pH  olarak  adlandırılan
                                                                   pratik bir ölçüm önermiştir. Buna göre pH, hidrojen iyonu
                                    -
                         +
             KOH(k) √ K (suda) + OH (suda)                         derişiminin negatif logaritması olarak tanımlanır. Örneğin
                                                                                          -3
                                                                     +
                                                                                      +
                                                                   H  iyonunun derişimi [H ]=10  M olan çözeltinin pH değeri,
            0,05 mol √ 0,05 mol   0,05 mol olur.
                                                                                                               -3
                                                                           -3
                                                                   pH=log10 =3’tür. Çünkü “3” değeriyle işlem yapmak “10 ”
                                                                   değeriyle işlem yapmaktan daha kolaydır.
                                   n
            İyonların molar derişimi  M =   bağıntısından
                                   V                               Beyaz  sabun  üretiminde  kullanılan  pH=13  olan  25°C
                 0,05                    0,05
            M  + =        M  + =  0,1 M      M  − =       M  − =  0,1 M    sıcaklıktaki  250  mL’lik  NaOH  çözeltisine  sıcaklık  sabit
              K   0,5    K           OH   0,5    OH
                                                                   tutularak pOH= 2 oluncaya kadar su ilave ediliyor.
               -
                   -1
            [OH ]=10  M olarak hesaplanır.
                                                                   Buna göre,
                              +
                                   -
            25°C sıcaklıkta K =[H ] [OH ]  K = 1,0·10 -14  olduğundan
                          su          su
                                                                    I. Çözeltide 1 g NaOH bulunur.
                                +
                       +
            1,0·10 -14  = [H ]·10 -1  [H ]=1,0·10  -13  M bulunur.
                                                                    II. İlave edilen suyun hacmi 2500 mL’dir.
            A kabındaki KOH çözeltisi için
                                                                   III. pH= 14 olması için son çözeltiden 2475 mL su uzaklaştırılır.
              +
                                  -1
                              -
            [H ]=1,0·10 -13  M     [OH ]=10  M                     İfadelerinden hangileri doğrudur?
                        -13
            pH= -log(1,0·10 )    pH= 13    25°C sıcaklıkta   pH+pOH=14      (Mol kütlesi, g/mol, NaOH: 40)
            olduğunu hatırlarsak
                                                                   A) Yalnız II       B) I ve II          C) I ve III
            pOH= 14-13= 1 bulunur.                                           D) II ve III         E) I, II ve III
                                                           234
   231   232   233   234   235   236   237   238   239   240   241