Page 239 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Kimya 11
P. 239

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                           Sulu Çözelti Dengeleri                                   KİMYA



        36.  Zayıf bazların eşlenik asitleri ve katyonları asidik özellik,   37.  25°C sıcaklıkta C H NH  (anilin)’in sudaki iyonlaşma tepki-
                                                                                 6  5  2
            zayıf  asitlerin  eşlenik  bazları  ve  anyonları  bazik  özellik   mesinin denklemi
            gösterir.
                                                                   H O(s) + C H NH (suda)  √      C H NH (suda) OH (suda)+  −
                                                                                                 +
                                                                                          √
                                                                     2      6  5  2         6  5  3
            X  3+  : Zayıf bazın katyonu                           şeklinde yazılır.
            Y  2-  : Zayıf asidin anyonu                           35,34 gram C H NH  ile hazırlanan 1000 mL’lik çözeltide
                                                                              6  5  2
                                                                   iyonlaşma yüzdesi %0,01’dir.
                                2-
                          3+
            olduğuna  göre  X   ve  Y   iyonlarının  su  ile  tepkimeleri
            ve asit- baz özellikleri seçeneklerden hangisinde doğru      Buna göre aynı sıcaklıkta C H NH ’nin iyonlaşma denge
                                                                                          6
                                                                                               2
                                                                                            5
                        3+
            verilmiştir? (X  çapı küçük, yükü büyük bir katyondur.)  sabitinin değeri kaçtır? (Mol kütlesi, g/mol, C H NH : 93)
                                                                                                            2
                                                                                                         5
                                                                                                       6
            A)  X (suda) + 6H O(s) ø X(OH) (suda) + 3H O (suda)    A)  3,8·10 -10
                 3+
                                                  +
                           2           3        3
                  Asit                                             B)  7,4·10 -10
                                                -
                 2-
                Y (suda) + 2H O(s) ø H Y(suda) + 2OH (suda)
                           2       2                               C)  3,8·10 -9
                  Baz                                                      -9
                                                                   D)  7,4·10
            B)   3+                               +
                X (suda) + 6H O(s) ø X(OH) (suda) + 3H O (suda)
                           2          3         3                  E)  7,4·10 -8
                 Baz
                                               -
                 2-
                Y (suda) + 2H O(s) ø H Y(suda) + 2OH (suda)
                           2       2
                                                                   Çözüm:
                  Asit
                                                                   Hazırlanan  çözeltideki  çözünen  C H NH ’nin  mol  sayısı,
            C)  X (suda) + 3H O(s) ø XH (suda) + 3OH (suda)                                    6  5  2
                                                -
                 3+
                           2         3                                 m
                                                                    n =   bağıntısından,
                  Asit                                                M A
                 2-
                                                   +
                Y (suda) + 4H O(s) ø Y(OH) (suda) + 2H O (suda)        35,34
                           2           2         3                  n =             n= 0,38 mol bulunur.
                  Baz                                                   93
                                                                   Hacim litreye çevrilir. V= 1000 mL= 1 L
                                               -
                 3+
            D)  X (suda) + 3H O(s) ø XH (suda) + 3OH (suda)
                           2        3
                  Baz                                              C  6 H NH  çözeltisinin molar derişimi,
                                                                          2
                                                                       5
                                                   +
                 2-
                Y (suda) + 4H O(s) ø Y(OH) (suda) + 2H O (suda)        n
                           2           2         3                  M =   bağıntısından
                  Asit                                                 V
                                                                       0,38
            E)  X (suda) + 6H O(s) ø X(OH) (suda) + 3H O (suda)     M =    =  0,38 M çıkar.
                                                  +
                 3+
                           2          3         3                       1
                  Asit                                             İyonlaşma %0,01 olduğuna göre,
                 2-
                                               -
                Y (suda) + 2H O(s) ø H Y(suda) + 2OH (suda)
                           2       2
                                                                   100 M’da      0,01 M iyonlaşırsa
                  Asit
                                                                   0,38 M’da            ?   iyonlaşır.
            Çözüm:                                                    0,38.0,01
                                                                                    −
                                                                    ? =       =  3,8.10  M bulunur.
                                                                                     5
            Zayıf bazların çapı küçük, yükü büyük katyonu su ile etki-  100
                                   +
            leşerek hidroksitlerini ve H O  iyonunu oluşturur.     C  H NH ’nin iyonlaşma tepkimesinin denkleminden,
                                 3                                   6  5  2
            X  3+ (suda) katyonunun H O ile tepkime denklemi;
                               2                                           C H NH (suda) + H O(s) ø C H NH (suda) + OH(suda)
                                                                                                   +
                                                                                                             -
                                                                                                 5
                                                                                                   3
                                                                                2
                                                                                               6
                                                                            6
                                                                                        2
                                                                             5
                                                +
            X  3+ (suda) + 6H O(s) ø X(OH) (suda) + 3H O (suda)    Başlangıç  0,38  M              -         -
                        2           3         3
                                                                   Değişim  -3,8·10  M          +3,8·10  -5  +3,8·10 -5
                                                                                -5
            şeklinde yazılır.
                                                                   Denge  (0,38-3,8·10 ) M       3,8·10 -5  3,8·10 -5
                                                                                  -5
                         +
            X  3+  katyonu H O  iyonu oluşmasına neden olduğu için asi-     denge anındaki derişim değerleri iyonlaşma sabiti bağıntı-
                       3
            dik özellik gösterir.                                  sında yerlerine yazılır.
                                                                        C H NH   OH          −  5   −  5
                                                                              +
                                                                                   −
            Zayıf asitlerin bütün anyonları su ile tepkimelerinde proton      K =    6  5  3           K =  (3,8.10 )(3,8.10 )
                                                                                                       −
                                                                     b
                                                                                                 −
                                                                                         b
                                                                                                       5
            alıcısı olarak davranır.                                          C H NH   6  5  2   (0,38 3,8.10 )
            Y  2-  anyonunun H O ile tepkime denklemi;             (çok küçük olduğundan paydadaki 3,8·10  ihmal edilir.)
                                                                                                    -5
                         2
                                                                             −
                                                                             52
                                            -
                                                                                         -9
            Y  2- (suda) + 2H O(s) ø H Y(suda) + 2OH (suda)         K =  (3,8.10 )    Kb=3,8·10  olarak hesaplanır.
                        2       2                                    b
                                                                          0,38
            şeklinde yazılır.                                                                             Cevap: C
            Y  -  iyonu proton aldığı için bazik özellik gösterir.
                                                  Cevap: A
 236                                                       237
   234   235   236   237   238   239   240   241   242   243   244