Page 12 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 12

FİZİK

Çembersel Hareket
FİZİK Çembersel Hareket ÇÖZÜMLÜ SORULAR

4. Sürtünmesiz yatay düzlemde düzgün çembersel hareket 5. O merkezli 4h yarıçapına sahip, yatay X ekseni etrafında
yapan şekildeki cismin kütlesi m, merkezcil ivmesi a¶ , çizgi- sabit ω¶ açısal hızı ile ok yönünde dönen içi boş kürenin
sel hızı v¶, yarıçap vektörü r¶ ve cisme etki eden merkezcil delik kısmı şekildeki gibi en üst noktaya geldiği anda, deli-
kuvvet F¶ ’dir. ğin h kadar üstündeki m kütleli cisim sürtünmesiz ortamda
M
serbest bırakılıyor.
Dönme yönü
O r

h

Yatay düzlem

r = 4h
Buna göre, O x

I. a¶ ile v¶ birbirine diktir.
II. F¶ ile r¶ birbirine diktir.
M
III. m arttıkça a¶’nın büyüklüğü artar.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Cisim t süre sonra kürenin üst kısmından girip, içinden
D) II ve III E) I, II ve III geçerek küreye değmeden yere düştüğüne göre,
I. Kürenin periyodunun alabileceği en büyük değer 4t’dir.
π
Çözüm: II. ω’nın alabileceği en küçük değer ’dir.
t
III. Kürenin periyodu 4t olabilir.
O r Dönme yönü 3
yargılarından hangileri doğrudur?
M

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
I. Şekilden de görüldüğü gibi a¶ ile v¶ birbirine dik vektörler-
dir. O yüzden bu yargı doğrudur.
Çözüm:
II. F¶ ve yarıçap vektörü aynı doğrultuda ve yönleri zıttır.
M
O yüzden bu yargı yanlıştır. Cisim t süre sonra kürenin üst kısmından girdiğine göre,
kürenin içerisinde kat ettiği 8h’lik mesafeyi 2t sürede alır.
2
III. Merkezcil ivmenin büyüklüğü a = ω · r bağıntısı ile he- Cismin küreye çarpmadan çıkabilmesi için cisim kürenin
saplanır. Denklemden de görüldüğü gibi ivmenin büyük- alt kısmına geldiği anda kürenin delik olan bölgesinin de alt
lüğü kütleye bağlı değildir. O yüzden bu yargı yanlıştır. kısma gelmesi gerekir. Bu durumda küre 2t süre içerisinde
0,5 tur, 1,5 tur, 2,5 tur, ….. n,5 tur atmış olabilir. Öncülleri
Cevap: A
inceleyelim,
I. Kürenin periyodunun en büyük değeri bulmak için 2t
süre içerisinde attığı tur sayısını tur sayısını en küçük
yani 0,5 almalıyız. Bu durumda periyodu 4t çıkar, Doğru
II. ω’nın en küçük değeri için periyodun en büyük yani 4t
2π 2π π
olması gerekiyor. ω = = = Yanlış
T 4t 2t
4t
III. Küre 2t sürede 1,5 tur atmışsa periyodu olur. Doğru
3
Cevap: D

10