Page 22 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 9

FİZİK Madde ve Özkütle ÇÖZÜMLÜ SORULAR

5. Şekilde yatay zeminde bulunan, boyutları sırasıyla 2x, 3x 7. Kuyumculuk, karışımların özkütlesinden yararlanılan en
ve 4x olan dikdörtgenler prizması verilmiştir. önemli sektörlerden birisidir. Altın, renginin değiştirilmesi
veya sertliğinin artırılması amacıyla nikel, gümüş, bakır
gibi başka elementlerle karıştırılabilir. 24 gramlık bir külçe-
4x de 24 gram altın bulunuyorsa altın 24 ayar, 22 gram altın
2 gram farklı bir madde bulunuyorsa altın 22 ayar olarak
3x adlandırılır. Külçedeki altın ve külçeye karıştırılan element
2x
oranı altının ayarını belirler. Saf yani 24 ayar altın parlak
Cismin kendi ağırlığına karşı dayanıklılığının orantılı ol- sarı bir renge sahipken altına paladyum karıştırılarak be-
duğu ifade hangisidir? yaz altın, bakır eklenerek ise pembe altın elde edilebilir.
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
x 2x 3x 4x 6x

Çözüm:
1
Dikdörtgenler prizması için dayanıklılık ile orantılıdır, h
h
prizmanın yüksekliğidir. Buna göre eşit hacime sahip 22 ayar beyaz yüzük,
1 1 24 ayar sarı yüzük ve 22 ayar pembe yüzüğün küt-
h = 4x † D α D α 3
h 4x leleri arasındaki ilişki nasıldır? (d altın = 19,3 g/cm ,
3
3
Cevap: D d paladyum = 12 g/cm , d bakır = 8,9 g/cm )
A) m > m > m
sarı beyaz pembe
6. Su dolu kaba bir miktar daha su ilave edilip yüzeyine dik- B) m sarı = m beyaz > m pembe
katle bakıldığında suyun bombeli bir şekle sahip olduğu ve
C) m > m = m
taşmadığı gözlemlenir. sarı beyaz pembe
D) m > m > m
sarı pembe beyaz
E) m > m > m
beyaz sarı pembe
Çözüm:

m = d · V bağıntısına göre yüzüklerin hacimleri eşit oldu-
ğundan özkütlesi büyük olan yüzüğün kütlesi de büyük ola-
caktır. Bu yüzden kütle sıralaması m > m > m
sarı beyaz pembe
şeklinde olacaktır.
Cevap: A
Buna göre,
I. Su molekülleri ve bardak yüzeyi arasındaki adezyon
kuvveti
II. Su molekülleri arasındaki kohezyon kuvveti
III. Su yüzeyinde oluşan yüzey gerilimi

verilenlerden hangileri suyun bardaktan akmamasında
etkin rol oynar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III

Çözüm:
Yüzeydeki su molekülleri, kohezyon kuvvetinin yardımıyla
birbirlerini çekerler. Bu kuvvetin etkisiyle, yüzey gerilerek
esnek bir zar gibi görünür. Bu olaya yüzey gerilimi denir.
Bardaktaki su yüzey geriliminin yani kohezyon kuvvetinin
etkisiyle taşmadan durur. Dolayısıyla II. ve III. öncüllerde
etkin rol oynayan kuvvet kohezyon kuvvetidir.
Cevap: D

20