Page 84 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 9

FİZİK İş, Güç ve Enerji ÇÖZÜMLÜ SORULAR

8. Sürtünmeli yatay zeminde durmakta olan m kütleli cisme Çözüm:
şekildeki yatay F¶ kuvveti yol boyunca uygulanarak hare-
K cismine hareket yönünde kuvvet uygulandığından kinetik
kete başlıyor ve A noktasından B noktasına d kadar yer
enerjisi artmış dolayısıyla mekanik enerjisi de artmıştır.
değiştiriyor.
L cismine hareket doğrultusuna dik kuvvet etki ettiğinden
F¶ kinetik enerjisi değişmez dolayısıyla mekanik enerjisi de
m
değişmez.

A d B M cismine hareket yönüne zıt kuvvet uygulandığından ki-
netik enerjisi zamanla azalır. Bir süre sonra sıfırlanıp ters
Zemindeki sürtünme kuvveti sabit ve F¶ olduğuna göre yönde tekrar hızlanmaya başlar. Yani mekanik enerjisi
S
net kuvvetin yaptığı işi veren ifade aşağıdakilerden han- önce azalır sonra artar.
gisinde doğru olarak verilmiştir?
Cevap: E
A) F · d B) (F + F ) · d C) F · d
S S
10. Tatar yayı, zor esneyen bir yayın kundak adı verilen uzun-
D) (F - F ) · d E) (F - F) · d
S S lamasına bir tahta ya da metal parçasına monte edilme-
Çözüm: siyle elde edilmiştir. Yayın kirişi doğrudan elle değil, çeşitli
biçimlerde kurulabilen çarklı bir alet yardımıyla gerilirken,
Harekete başladığına göre F > F ve sürtünme kuvveti yer
S germe gücü olarak kimi zaman bacaklardan veya sırt kas-
değiştirmeye zıt yönlü uygulandığı için negatif iş yapar.
Negatif iş yapmak demek cismin enerjisini azaltmak de- larından istifade edilebileceği gibi, en sert yaylar için pa-
mektir. langa veya benzeri bir aletten yararlanılıyordu.
Bu yüzden geleneksel yaydan farklı olarak, Tatar yayını
iş : W = F¶ · ¢X¶
yüz üstü yatarak ve kamufle olunmuş bir biçimde kullan-
F kuvvetinin yaptığı iş: W = F · d mak mümkündü. Buna ilaveten, geleneksel yaylardan
daha kuvvetli ve isabetliydi.
F kuvvetinin yaptığı iş: W = - F · d
S S S
Net kuvvetin yaptığı iş: W = F · d - F · d
net S
W = (F - F ) · d
net S
Cevap: D

Tatar yayı Geleneksel yay
Tatar yayının geleneksel yaydan daha kuvvetli olmasının
nedeni,
I. Esneklik katsayısı daha büyük bir yay kullanılıyor olması.
II. Daha kolay uzatılabilir olması.

III. Daha büyük potansiyel enerji depolayabilir olması.
9. Sürtünmelerin ihmal edildiği ortamda K, L, M cisimleri +x hangileri olabilir?
yönünde v¶ hızıyla ilerlemekteyken şekilde belirtilen yönler-
de cisimlere F büyüklüğündeki kuvvetler uygulanmıştır. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
v¶ F¶ v¶ v¶ Çözüm:
F¶ F¶
K (+x) L (+x) M (+x) Bir yayda depo edilen enerjinin matematiksel ifadesi

2
E = · k · x dir.
p
Buna göre,
Geleneksel yayların yay sabitleri Tatar yayına göre çok kü-
I. K cisminin kinetik enerjisi artar. çüktür. Bu yüzden Tatar yaylarında ‘k’ çok büyük olduğun-
dan çok daha fazla enerji depo edilebilir.
II. L cisminin mekanik enerjisi değişmez.
‘k’ nin büyük olması yayın uzatılmasını zorlaştırır. Bu yüz-
III. M cisminin mekanik enerjisi önce azalır sonra artar.
den Tatar yayının kurulabilmesi için farklı mekanizmalar
yargılarından hangileri doğrudur? kullanılmıştır.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Bu yüzden cevap I ve III’tür.
D) II ve III E) I, II ve III
Cevap: D

82