Page 85 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Fizik 9
P. 85

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                              İş, Güç ve Enerji                                      FİZİK



        11.  Bir öğrenci Şekil I ve Şekil II’deki düzenekleri kullanarak m   12.  Bir inşaat işçisi, kum yığınından belli bir miktar alıp el ara-
            kütleli cismi yerden h kadar yükseğe sabit hızla çıkarmayı   basına yükleyip düz bir zeminde inşaat alanına taşımak-
            amaçlamaktadır.                                        tadır.  İşçinin  el  arabasına  uyguladığı  yatay  kuvvetin  ve
                                                                   yer değiştirmesinin büyüklüğü inşaat sahasına kum taşır-
                                                                   ken de, boş el arabasıyla kum almaya giderken de eşittir.
                                                                   İşçinin kumu inşaat sahasına götürürken yaptığı iş W  or-
                                                                                                             1
                                                                   talama sürati v , boş el arabasıyla kum almaya giderken
                                                                               1
                                                                   yaptığı iş W , ortalama sürati v ’dir.
                                                                             2             2
                   m                              α   m

                   Şekil I                 Şekil II
            Buna göre düzeneklerin verimini artırmak isteyen öğren-
            ci,

             I. Şekil I ve Şekil II’deki makaraları yağlamak
                                                                   İşçi el arabasına her defasında aynı miktarda kum yükle-
            II. Şekil II’deki eğik düzlemin α açısını artırmak     diğine göre,
            III. Şekil  II’deki  eğik  düzlem  ile  cismin  yüzeyi  arasındaki
                                                                    I. W  > W 2
                                                                       1
               sürtünme katsayısını azaltmak
                                                                    II. v  > v
            işlemlerinden hangilerini tek başına yapabilir?            2  1
                                                                   III. W  = W
                                                                       1    2
            A) Yalnız I
                                                                   yargılarından hangileri doğrudur?
            B) I ya da II
                                                                   A) Yalnız I        B) Yalnız II               C) Yalnız III
            C) I ya da III
                                                                             D) I ve II           E) II ve III
            D) II ya da III

            E) I ya da II ya da III
                                                                   Çözüm:
                                                                   İşin matematiksel modeli  W = F¶ · ¢x¶ tir. İşçinin gidip gelir-
            Çözüm:
                                                                   ken yer değiştirmesinin ve el arabasına uyguladığı kuvve-
            Öğrencinin amacı cismi h kadar yukarı çıkarmaktır. O yüz-  tin büyüklüğü değişmediğinden her iki durumda da yaptığı
            den  her  iki  durumda  da  yapması  gereken  işler  birbirine   iş aynıdır.
            eşittir. Harcayacağı enerji ise yaptığı işten fazla olmalıdır
            çünkü makaralar ve eğik düzlemde harcanan enerjinin bir      Yapılan  işin  bir  kısmı  kinetik  enerjiye  dönüşmektedir.
            kısmı ısıya dönüşecektir.                              Yapılan işler eşit olduğundan el arabası yüklendiğinde,
                                                                       1     2
             Verim =  Yapılan iş                                    W =  2  ⋅  mv⋅  +  ısı
                   Harcanan enerji
                                                                   denkleminden ısıya dönüşen enerji artacak bunun yanında
            F  ormülden de görüleceği üzere harcanan enerji ne kadar   kütle artışıyla beraber el arabasının hızı azalacaktır. Yani
            azaltılabilirse verim o kadar artar.                   el arabası boşken daha süratli, doluyken daha yavaş ola-
                                                                   caktır.
            O halde sürtünmeden dolayı ısıya dönüşen enerji azaltıl-
            malıdır.                                                                                      Cevap: E

             I. Makaraları yağlamak sürtünmeden dolayı ısıya dönüşen
               enerjiyi azaltır.
            II. α açısının artması eğik düzlemin uzunluğunu azaltır. Yol
               kısaldığı ve yolun cisme olan tepki kuvveti azaldığından
               ısıya dönüşen enerji azalacaktır.

            III. Sürtünme katsayısı azaltılırsa ısıya dönüşen enerji aza-
               lacaktır.
            Bu yüzden cevap I ya da II ya da III’tür.

                                                  Cevap: E







                                                           83
   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89   90