Page 197 - Dört Dörtlük AYT Biyoloji

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji BİYOLOJİ

9. Aşağıdakilerden hangisi modern biyoteknoloji uygulama 11. Gen klonlaması esnasındaki işlem basamaklarına ait bir şema
örneğidir? aşağıda verilmiştir.

A) İstenilen özelliklere sahip yavru bireylerin üretilebilmesi için Kesilen gen bölgesinin
genotipleri farklı iki bireyin çaprazlanması DNA’dan istenilen gen bakteri DNA’sı ile
bölgesinin kesilmesi
B) Besin değeri yüksek bitkiler elde etmek için poliploidi yön- kaynaştırılması
teminin kullanılması
C) Büyüme hormonu üreten genin aktarılması sonucu oluştu-
rulan rekombinant DNA’ya sahip bakterilerden çok miktar- Proteinlerin bakterilerden Bakterilerin
da ve az maliyetle büyüme hormonu üretilmesi izole edilmesi çoğaltılması
D) İstenilen özelliklere sahip sperm ve yumurta hücrelerinin
yapay olarak birleştirilmesi Şemaya göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
E) Bazı canlıların vücut hücrelerinde iki kromozom takımın- A) Gen klonlaması ile insülin ve büyüme hormonu gibi
dan daha fazla kromozom takımına sahip olmaları hormonlar üretilebilir.
Çözüm: B) Bakteriler aracılığıyla insan proteinlerinin üretildiği bir yön-
temdir.
İstenilen özelliklere sahip yavru bireylerin üretilebilmesi için ge-
notipleri farklı iki bireyin çaprazlanması melezlemedir. Poliploit C) Klonlama sonucu elde edilen DNA, rekombinant DNA ola-
bireyler geleneksel ıslah yöntemleri kullanılarak elde edilir. rak adlandırılır.
Büyüme homonu üreten genin aktarılması sonucu oluşturulan D) Rekombinant bakterilerin eşeysiz çoğalması sonucunda
rekombinant DNA’ya sahip bakterilerden çok miktarda ve az oluşan bireylerin bazılarında klon gen bulunmayabilir.
maliyetle büyüme hormonu üretilmesi biyoteknolojik bir uygu- E) Klonlama ile bitkilerde ürün kalitesi ve verim artırılabilmek-
lamadır. İstenilen özelliklere sahip sperm ve yumurta hücrele- tedir.
rinin yapay olarak birleştirilmesi yapay döllenmedir. Bazı can-
lıların vücut hücrelerinde iki kromozom takımından daha fazla
kromozom takımına sahip olmaları poliploidi olarak adlandırılır. Çözüm:

Cevap: C Gen klonlaması yöntemi, insülin ve büyüme hormonu gibi in-
san proteinlerinin üretildiği yöntemdir. Bu işlemde elde edilen
DNA, rekombinant DNA olarak adlandırılır. Bu yöntem aynı
zamanda bitkilerde ürün kalitesi ve verim artırabilmek için de
kullanılır. Eşeysiz üremede oluşan bakterilerin tamamı rekom-
binant geni bulundurur.

Cevap: D

10. Akdeniz anemisinde hastaya nakledilen kök hücrelerle yeni
kan hücreleri oluşturularak tedavi sağlanmaktadır.
Buna göre kök hücreler ile ilgili,
12. Aşağıdakilerden hangisi genetik mühendisliğinin uygula-
I. Sadece vücut içinde çeşitli organ ve dokulara dönüşebilir- ma alanlarından biri olan DNA parmak izi analiz yöntemi-
ler.
nin kullanıldığı çalışmalardan değildir?
II. Bölünme yetenekleri yüksektir.
III. Farklılaşmamış hücrelerdir. A) Babalık davaları
IV. Kendini yenileyebilme özelliğine sahiptirler. B) Melezleme çalışmaları

ifadelerinden hangileri doğrudur? C) Bitki ve hayvan ırklarının belirlenmesi
D) Suçluların tespit edilmesi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve IV
E) Bitki ve hayvan türlerinin korunması
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Çözüm:
Çözüm:
Kök hücreler, kendini yenileyebilme ve bölünme yetenekleri
yüksek, farklılaşmamış hücrelerdir. Sadece vücut içinde değil, DNA parmak izi analiz yöntemi, babalık davaları, bitki ve hay-
laboratuvar ortamında da uygun şartlar sağlandığında birçok van ırklarının belirlenmesi, suçluların tespit edilmesi ile bitki
hücre tipine dönüşebilirler. Bu nedenle cevap II, III ve IV. ön- ve hayvan türlerinin korunması gibi uygulamalarda kullanılır.
cüllerin yer aldığı D seçeneğidir. Melezleme çalışmalarında ise kullanılmaz.
Cevap: D Cevap: B

196 197