Page 198 - Dört Dörtlük AYT Biyoloji
P. 198

BİYOLOJİ                           Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji             ÇÖZÜMLÜ SORULAR


        13.  Klonlama yöntemi ile N canlısının oluşturulma süreci aşağıda    15.  Biyoteknoloji, genetik mühendisliği yöntemleri sayesinde doğal
            şematize edilmiştir.                                   yollarla elde edilemeyen ya da yeteri kadar üretilemeyen mad-
                                                                   deleri elde etmek için kullanılan teknolojilerdir.
                  K           L
                bireyi       bireyi                                Buna göre,
                                                                    I. bitkilerin  protein  değerinin  yükseltilmesi  için,  amino  asit
                                                                     sentezini sağlayan gen aktarılması
                Vücut      Çekirdeği          N klonu              II. iri yapılı, kas kütlesi fazla olan sığır ırkından izole edilen ko-
                hücresi    çıkarılmış                                yunlara aktarılarak et üretimi fazla olan koyun elde edilmesi
                            yumurta
                                                                   III. küçük taneli tatlı üzüm ile, iri taneli ekşi üzümün çaprazlan-
                                                                     ması sonucu tatlı ve iri taneli üzüm elde edilmesi
                                              Taşıyıcı
                  Kaynaşmış hücre  Embriyo                        IV. bakteriler aracılığıyla bazı hastalıkların tedavisinde kullanı-
                                              M bireyi
                                                                     lan hormonların üretilmesi
                                                                   örneklerinin  hangilerinde  rekombinant  DNA  teknolojisi
            Buna  göre  K,  L  ve  M  bireyleri  kullanılarak  N  canlısının   kullanılır?
            oluşturulduğu deney düzeneği ile ilgili aşağıdaki yorum-
            lardan hangisi yapılamaz?                              A)  Yalnız II                  B) Yalnız III                           C) II ve III

            A)  N, K’ya ait genetik bilgiyi taşır.
                                                                                             D) I, II ve IV                       E) I, II, III ve IV
            B)  N, L’ye ait genetik materyal bulundurmaz.
                                                                   Çözüm:
            C)  N, K’nın klonudur.
                                                                   Bitkilerin protein değerinin yükseltilmesi için, amino asit sente-
            D)  N’nin gen dizilişi L ile tamamen aynıdır.
                                                                   zini sağlayan gen aktarılması, iri yapılı, kas kütlesi fazla olan
            E)  N, embriyonik dönemde besin ihtiyacını M’den karşılar.   sığır ırkından izole edilen koyunlara aktarılarak et üretimi fazla
                                                                   olan  koyun  elde  edilmesi  ve  bakteriler  aracılığıyla  bazı  has-
                                                                   talıkların tedavisinde kullanılan hormonların üretilmesi uygula-
            Çözüm:
                                                                   malarında rekombinant DNA teknolojisi kullanılmaktadır.Küçük
            Deneyde N bireyi K bireyinin çekirdeğini taşır ve bu bireyin klo-  taneli tatlı üzüm ile iri taneli ekşi üzümün çaprazlanmasında
            nudur. L bireyinin çekirdeği kullanılmadığı için N bireyine gene-  rekombinant DNA teknolojisi kullanılmaz. Bu nedenle cevap I,
            tik materyal vermemiştir. N bireyi embriyonik dönemde besin   II ve IV. öncüllerin yer aldığı D seçeneğidir.
            ihtiyacını taşıyıcı M bireyinden karşılar. N bireyinin gen dizilişi,
                                                                                                           Cevap: D
            K bireyi ile tamamen aynıdır.
                                                    Cevap: D





                                                               16.  Aşağıda verilen,
        14.  Aşağıdakilerden  hangisi  insan  hayatına  katkı  sağlayan
                                                                    I. kök hücre tedavisi
            genetik mühendisliği ve biyoteknoloji uygulamalarından
            değildir?                                              II. yapay döllenme
                                                                   III. hayvan klonlama
            A)  Kök hücre tedavisi
            B)  Yapay organ üretimi                                çalışmalarından  hangileri  biyoetik  disiplini  içinde  değer-
                                                                   lendirilir?
            C)  İnsan klonlamak
                                                                   A) Yalnız I           B) Yalnız II          C) I ve II
            D)  Genetik danışmanlık
                                                                                 D) II ve III        E) I, II ve III
            E)  Gen terapisi

            Çözüm:                                                 Çözüm:

            Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji uygulamaları insan ha-     Biyoetik, biyoloji ve tıp alanındaki gelişmelerin meydana getir-
            yatına katkı sunmak, bazı hastalıkları tedavi etmek gibi amaç-  diği tartışmalı ve etik konuları inceleyen özel bir disiplindir. Kök
            larla geliştirilmiştir. İnsan klonlamak etik açıdan doğru olmadığı   hücre tedavisi, yapay döllenme ve hayvan klonlama biyoetiğin
            için genetik mühendisliği ve biyoteknoloji uygulamaları arasın-  konularındandır. Bu nedenle cevap I, II ve III. öncüllerin yer
            da değildir.                                           aldığı E seçeneğidir.

                                                     Cevap:C                                                      Cevap: E
                                                           198
   193   194   195   196   197   198   199   200   201   202   203