Page 199 - Dört Dörtlük-AYT-Biyoloji

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji BİYOLOJİ

9. Aşağıda verilen çalışmalardan hangisi biyoteknolojik uy- 11. Gen klonlaması esnasındaki işlem basamaklarına ait bir şema
gulama örneğidir? aşağıda verilmiştir.

A) İstenilen özelliklere sahip yavru bireylerin üretilebilmesi için
DNA’dan istenilen gen Kesilen gen bölgesinin bakteri
genotipleri farklı iki bireyin çaprazlanması
bölgesinin kesilmesi DNA’sı ile kaynaştırılması
B) Besin değeri yüksek bitkiler elde etmek için poliploidi yön-
teminin kullanılması
C) Büyüme hormonu üreten genin aktarılması sonucu oluştu-
Proteinlerin bakterilerden Bakterilerin
rulan rekombinant DNA’ya sahip bakterilerden çok miktar- izole edilmesi çoğaltılması
da ve az maliyetle büyüme hormonu üretilmesi
D) İstenilen özelliklere sahip sperm ve yumurta hücrelerinin
yapay olarak birleştirilmesi
Şemaya göre aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
E) Bazı canlıların vücut hücrelerinde iki kromozom takımın-
dan daha fazla kromozom takımına sahip olmaları A) Gen klonlaması ile insülin ve büyüme hormonu gibi
hormonlar üretilebilir.
Çözüm:
B) Bakteriler aracılığıyla insan proteinlerinin üretildiği bir yön-
İstenilen özelliklere sahip yavru bireylerin üretilebilmesi için ge- temdir.
notipleri farklı iki bireyin çaprazlanması melezlemedir. Poliploit
bireyler geleneksel ıslah yöntemleri kullanılarak elde edilir. C) Klonlama sonucu elde edilen DNA, rekombinant DNA ola-
Büyüme homonu üreten genin aktarılması sonucu oluşturulan rak adlandırılır.
rekombinant DNA’ya sahip bakterilerden çok miktarda ve az D) Rekombinant bakterilerin eşeysiz çoğalması sonucunda
maliyetle büyüme hormonu üretilmesi biyoteknolojik bir uygu- oluşan bireylerin bazılarında klon gen bulunmayabilir.
lamadır. İstenilen özelliklere sahip sperm ve yumurta hücrele- E) Klonlama ile bitkilerde ürün kalitesi ve verim artırılabilmek-
rinin yapay olarak birleştirilmesi yapay döllenmedir. Bazı can- tedir.
lıların vücut hücrelerinde iki kromozom takımından daha fazla
kromozom takımına sahip olmaları poliploidi olarak adlandırılır.
Çözüm:
Cevap: C
Gen klonlaması yöntemi, insülin ve büyüme hormonu gibi in-
san proteinlerinin üretildiği yöntemdir. Bu işlemde elde edilen
DNA, rekombinant DNA olarak adlandırılır. Bu yöntem aynı
zamanda bitkilerde ürün kalitesi ve verim artırabilmek için de
kullanılır. Eşeysiz üremede oluşan bakterilerin tamamı rekom-

binant geni bulundurur.
Cevap: D
10. Akdeniz anemisinde hastaya nakledilen kök hücrelerle yeni
kan hücreleri oluşturularak tedavi sağlanmaktadır.
Buna göre kök hücreler ile ilgili, 12. Aşağıdakilerden hangisi genetik mühendisliğinin uygula-
I. Sadece vücut içinde çeşitli organ ve dokulara dönüşebilir- ma alanlarından biri olan DNA parmak izi analiz yöntemi-
ler. nin kullanıldığı çalışmalardan değildir?
II. Bölünme yetenekleri yüksektir. A) Babalık davaları
III. Farklılaşmamış hücrelerdir.
B) Melezleme çalışmaları
IV. Kendini yenileyebilme özelliğine sahiptirler.
C) Bitki ve hayvan ırklarının belirlenmesi
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D) Suçluların tespit edilmesi
A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III E) Bitki ve hayvan türlerinin korunması

D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Çözüm: Çözüm:

Kök hücreler, kendini yenileyebilme ve bölünme yetenekleri DNA parmak izi analiz yöntemi, babalık davaları, bitki ve hay-
yüksek, farklılaşmamış hücrelerdir. Sadece vücut içinde değil, van ırklarının belirlenmesi, suçluların tespit edilmesi ile bitki
laboratuvar ortamında da uygun şartlar sağlandığında birçok ve hayvan türlerinin korunması gibi uygulamalarda kullanılır.
hücre tipine dönüşebilirler. Bu nedenle cevap II, III ve IV. ön- Melezleme çalışmalarında ise kullanılmaz.
cüllerin yer aldığı D seçeneğidir.
Cevap: B
Cevap: D

196 197