Page 135 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT COĞRAFYA

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Ekstrem Doğa Olayları ve Doğadaki Değişim COĞRAFYA

8. Beşerî ve ekonomik faaliyetler atmosferin gaz bileşimini 10. Okyanuslar, atmosfere salınan karbonun yaklaşık
bozarak küresel iklim değişikliğine neden olmaktadır. %30’unu emer. Günümüzde atmosferdeki karbondiok-
sit miktarı arttığı için okyanus sularının ph değeri düşüp
Aşağıdakilerden hangisi bu bileşimin bozulmasın- asitlik oranı artmıştır.
da etkili faktörlerden değildir?
Buna göre aşağıdaki sonuçlardan hangisi bu duru-
A) Sanayileşme ma bağlı olarak oluşmamıştır?
B) Orman yangınları
A) Balık popülasyonlarının azalması
C) Rüzgâr erozyonu
B) Sudaki oksijen seviyesinin düşmesi
D) Anızların yakılması
C) Ekosistemdeki besin zincirinin bozulması
E) Canlıların solunumu
D) Mercan resiflerinin yok olmaya başlaması
E) Atmosferdeki karbon emisyonunun artması
Çözüm: Çözüm:
Atmosferde artan sera gazları doğal sera etkisini artır- Okyanus sularının asitlik oranının artması mercan resif-
maktadır. Her yıl ortalama sıcaklık değerleri yükselerek lerine zarar vermektedir. Bu resifleri yaşam alanı olarak
küresel ısınmaya ve iklim değişimlerine neden olmakta- kullanan birçok balık türü de bundan zarar görmektedir.
dır. Sanayileşme, orman yangınları, anızların yakılması Asitlenmeyle birlikte sudaki oksijen seviyesinin düşme-
ve canlıların solunumu sera gazı salımına neden ola- si, bazı canlı türlerinin azalmasına, deniz ve okyanus
rak atmosferin gaz bileşimini bozar. Seçeneklerde sera ekosistemindeki besin zincirinin bozulmasına neden
gazı salımına neden olmayan tek olay rüzgâr erozyonu- olmaktadır. E seçeneğinde “Atmosferdeki karbon emis-
dur. Dolayısıyla sorunun doğru seçeneği C’dir. yonunun artması” ifadesi ise okyanus asitlenmesinin
asıl nedenidir, sonuç değildir. Dolayısıyla sorunun doğ-
Cevap: C
ru cevabı E seçeneğidir.
Cevap: E

9. Ulaşım, enerji tüketimi, ısınma ya da satın alınan ürün-
11. Dünyanın değişik bölgelerinde yağış ve sıcaklık değer-
lerin üretimi ve dağıtımı sırasında atmosfere salınan
lerindeki değişim, geçmiş jeolojik dönemlerde yaşanan
sera gazı miktarına karbon ayak izi denir. Bu izin fazla
değişime göre çok daha hızlı olarak gerçekleşmektedir.
olması doğal çevre üzerinde insan faaliyetlerinin oluş-
turduğu yükün fazla olduğunu göstermektedir. Bu durum, aşağıdaki faktörlerden hangisiyle daha
fazla ilgilidir?
Aşağıdakilerden hangisi bu yükün azaltılması için
alınması gereken tedbirlerden değildir? A) Şiddetli yağışların artması
A) Geri dönüşümün artırılması B) Ekosistem yapısının bozulması
B) Enerji verimliliğinin artırılması C) Bitki örtüsünün tahrip edilmesi
C) İhtiyaç kadar tüketim yapılması D) Su kaynaklarının fazla tüketilmesi
D) Fosil yakıt kullanımının azaltılması E) Küresel iklim değişikliğinin yaşanması
E) Üretim faaliyetlerinin hızlandırılması Çözüm:
Sanayileşme Dönemi’ne kadar olan 400 bin yıl boyun-
ca atmosferdeki karbondioksit (CO₂) değeri 200-280
Çözüm: ppm (milyonda bir birim) seviyelerinde seyretmiştir.
Sanayileşmenin hızlandığı 1880 yılında karbondioksit
Geri dönüşümün artırılması, enerji verimliliğinin artırıl-
değeri yaklaşık 290 ppm iken 2021 yılında artarak 419
ması, ihtiyaç kadar tüketim yapılması, fosil yakıt kul-
ppm’ye çıkmıştır.
lanımının azaltılması seçenekleri karbon ayak izinin
azaltılması için alınması gereken tedbirler arasındadır. Karbondioksit miktarındaki değişim doğal sera etkisini
Ancak üretim faaliyetlerinin hızlandırılması enerji ihti- artırarak yağış ve sıcaklık değerlerini etkilemektedir.
yacını artıracağından fosil yakıt kullanımını da artıra- Böylece küresel iklim değişikliği meydana gelmektedir.
Dolayısıyla yağış ve sıcaklık değerlerindeki hızlı deği-
caktır. Böylece karbon ayak izi azalmayacak tam tersi şim küresel iklim değişikliği ile ilgilidir. Sorunun doğru
artacaktır. Dolayısıyla sorunun doğru seçeneği E’dir.
cevabı E seçeneğidir.
Cevap: E Cevap: E

133