Page 28 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT COĞRAFYA

COĞRAFYA Nüfus Politikaları, Yerleşme Özellikleri ve Şehirler ÇÖZÜMLÜ SORULAR

8. Aşağıda farklı üç şehire ait bazı özellikler numaralandı- 9. Türkiye’de nüfus artış hızı 2019 yılında ‰13,9 iken, bu
rılarak verilmiştir. değer 2020 yılında ‰5,5’e düşmüştür.

I. Uluslararası ticaret, borsa, bankacılık, sigortacılık Nüfus artış hızında bu düşüşün yaşanmasında aşa-
gibi faaliyetlerin geliştiği dünya ekonomisine yön ve- ğıdakilerden hangisinin daha etkili olduğu söylene-
ren şehirlerdir.
bilir?
II. Geniş alanları etkileyebilecek işlevsel özelliklerin
bulunmadığı az nüfusa sahip şehirlerdir. A) Kentleşmenin artması
III. Sınırları içerisinde meydana gelen olayların etkisinin B) Evlilik yaşının yükselmesi
yakın çevresindeki ülkelerde hissedildiği şehirlerdir. C) Covid-19 salgınının yaşanması
Bu şehirlerin sahip oldukları etki alanları aşağıdaki- D) Çocuk yetiştirmenin güçleşmesi
lerden hangisinde doğru belirtilmiştir?
E) Geç yaşta çocuk sahibi olunması
I II III

A) Küresel Bölgesel Yerel Çözüm:
B) Yerel Küresel Bölgesel 2019 yılından 2020 yılına gelindiğinde nüfus artış hı-
zında keskin bir düşüş yaşanmasının nedeni tüm dün-
C) Bölgesel Yerel Küresel
yada etkisi görülen Covid-19 salgınıdır. Bu dönemde
D) Küresel Yerel Bölgesel ölümler artmış, doğumlar salgın nedeniyle azalmıştır.
E) Bölgesel Küresel Yerel İnsanlar salgın nedeniyle işlerini kaybetmiş ve ekono-
mik durumu zayıflayan insanlar evlenme ya da çocuk
sahibi olma planlarını ertelemişlerdir. Bu nedenle 2020
Çözüm: yılında nüfus artış hızında büyük düşüş yaşanmıştır.
Şehirlerin sahip oldukları etki alanları ile öncüllerde ve-
Cevap: C
rilen bilgiler eşleştirilirse;
I. Uluslararası ticaret, borsa, bankacılık, sigortacılık gibi fa-
aliyetlerin geliştiği dünya ekonomisine yön veren şehirler
küresel ölçekteki şehirlerdir. Çünkü bu şehirler genellikle
gelişmiş ülkelerde görülürler ve bu şehirlerde ortaya çı- 10. Haritada bazı şehirlerin konumları numaralandırılarak
kabilecek sosyal, ekonomik ve siyasi olaylar tüm dünyayı gösterilmiştir.
etkiler.

II. Geniş alanları etkileyebilecek işlevsel özelliklerin bu-
lunmadığı az nüfusa sahip şehirler yerel etkiye sahip
şehirlerdir. Çünkü bu şehirlerde daha çok tarım ve tarı-
ma dayalı sanayi faaliyetleri ön plana çıkar.
III. Sınırları içerisinde meydana gelen olayların etkisinin
yakın çevresindeki ülkelerde hissedildiği şehirler bölge-
sel etkiye sahip şehirlerdir. Çünkü bazı ülkelerde yer Bu şehirlerden hangilerinin madencilik ve sanayi
alan büyük şehirler, küresel boyuttan çok bölgesel etki fonksiyonlarının ikisine de sahip olduğu söylenebilir?
alanına sahiptir. Dolayısıyla bu şehirlerde meydana ge-
len toplumsal, ekonomik ve siyasal olaylardan herhangi A) I ve II B) I ve III C) II ve III
biri daha çok o ülkeyi ya da yakın çevresindeki ülkeleri D) II ve IV E) III ve IV
etkiler.
Bu durumda şehirlerin etki alanları doğru olarak I. küre-
Çözüm:
sel, II. yerel ve III. bölgesel şeklinde olacaktır.
Haritada gösterilen şehirlerden; II numaralı yerde bulu-
Cevap: D nan Zonguldak ile IV numaralı yerde bulunan Batman
şehirlerinin hem madencilik hem de sanayi fonksiyonla-
rına sahip olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü Zonguldak’ta
çıkarılan taş kömürü demir-çelik sanayisinde kullanıl-
maktadır. Yine Batman’da çıkarılan petrol, petrol rafine
sanayisinde kullanılmaktadır.
Cevap: D

26 27