Page 52 - Dört Dörtlük AYT Coğrafya

COĞRAFYA Türkiye’nin Ekonomi Politikaları ve Tarımı Etkileyen Faktörler ÇÖZÜMLÜ SORULAR

4. Aşağıdaki grafikte, bir ülkedeki ekonomik sektörlerin 5. Türkiye’de ekilen arazilerin her yıl önemli bir bölümü
gayri safi millî hasıla içindeki payı gösterilmektedir. nadasa bırakılmaktadır.

(%)
Buna göre;
80
I. sulama,
60
II. ilaçlama,
40 III. makineleşme
20 gibi faktörlerden hangilerinde yaşanacak gelişme
nadas uygulamasının azalmasına katkı sağlar?
0
Tarım Sanayi Hizmet A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

1940 2020 D) I ve III E) II ve III

Yalnızca grafikteki bilgiler dikkate alındığında, aşa-
ğıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
Çözüm:
A) Tarımdan elde edilen gelir 1940 ile 2020 yılları ara- Nadas tarlanın bir veya iki yıl gibi belirli bir zamanda boş
sında azalmıştır. bırakılması ve bu süre içinde uygulanan işlemleri ifade
B) 2020 yılında en fazla gelir sanayi sektöründen elde eder. Nadas, tarlaya düşen yağışın az olduğu, kuru tarım
edilmiştir. bölgelerinde uygulanır. Böylece ekilmeyen zaman dilimin-
de toprağın su seviyesinin tekrar yükselerek tarıma elve-
C) 1940 yılında hizmet sektörünün gayri safi millî hası-
rişli duruma gelmesi beklenir. Nadasın nedeni kuraklığa
la içindeki payı tarımdan fazladır.
bağlı olarak toprağın suyunun azalması olduğundan su-
D) Sanayi sektörü payındaki değişimin az olması iç lamanın artmasıyla nadasa bırakılan alanlar azalacaktır.
göç yaşanmadığını gösterir.
Cevap: A
E) Hizmet sektörünün gayri safi millî hasıla içindeki pa-
yının artması bu sektörün geliştiğini gösterir.
6. Aşağıdaki tabloda, farklı beş ülkedeki aynı tarım ürünü-
nün ekim alanları ve üretim miktarları gösterilmiştir.
Çözüm:
1940 ve 2020 yıllarında tarım sanayi ve hizmet sektör- Ülkeler I II III IV V
lerinden elde edilen gelirle ilgili bir bilgi grafikte yer al- Ekim alanı
madığından A ve B seçeneklerine ulaşılamaz. (bin ha) 220 52 320 280 36
C seçeneğinde yer alan 1940 yılında hizmet sektörü- Üretim 229 400 350 25 60
nün gayri safi millî hasıla içindeki payı tarımdan fazla- (bin ton)
dır, bilgisi doğru değildir. Çünkü tarım sektörünün gay-
ri safi millî hasıla içindeki payı diğer sektörlerden çok Yalnızca tablodaki bilgiler dikkate alındığında, bu
daha fazladır. ülkelerden hangisinde modern tarım yöntemlerinin
daha fazla uygulandığı söylenebilir?
Türkiye’de sanayi sektöründeki gelişmelere bağlı ola-
rak özellikle kırsal kesimden şehirlere çok fazla göç A) I B) II C) III D) IV E) V
olduğundan D seçeneğindeki bilgi de doğru değildir.
Sanayi sektörünün payının 1940 yılında %20’lerden,
2020 yılında %30’lara çıkması iç göç yaşanmadığı an- Çözüm:
lamına gelmez. II numaralı ülkede ekim alanı 52 bin ha olup, V numaralı

Hizmet sektörünün 1940 yılında gayri safi millî hasıla ülkeden sonra bu tarım ürününün ekim alanının en az
içindeki payı oldukça düşük iken 2020 yılında %60’ları olduğu ülkedir. Buna rağmen 400 bin tonla bütün ülke-
geçmesi ve diğer sektörlere göre payının daha yüksek lerin arasında en fazla üretim miktarına sahiptir. Arazi
olması Türkiye’de bu sektörün oldukça gelişmiş olduğu- miktarının az olmasına rağmen üretimin diğerlerine
nu göstermektedir. göre daha fazla olması sulama, gübreleme, ilaçlama ve
makineli tarım gibi modern tarım yöntemleriyle verimin
artırıldığını gösteriyor.
Cevap: E Cevap: B

50 51