Page 103 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 103

FİZİK
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                             Enerji ve Hareket                                       FİZİK
                                                     Enerji ve Hareket


        9.   Sürtünmelerin ihmal edildiği yüksekliği 5 m olan eğik düzlem-  10.  Sürtünmelerin ihmal edildiği ortamda şekildeki vince bağlı küt-
            de yay sabiti 1000 N/m olan bir yayın ucunda 2 kg’lık bir cisim   lesi 500 kg olan homojen demir top, vince 5 m uzunluğunda
            varken yay dışarıdan bir kuvvetle 1 m sıkıştırılarak şekildeki   ağırlığı önemsiz bir iple bağlanmıştır. Demir top düşey konum-
            gibi dengelenmiştir.                                   dan şekildeki gibi yatay mesafesi 4 m olacak şekilde çekilip
                                     K                             serbest bırakıldığında duvara 4 m/s hızla çarpmaktadır.

                                              Kuvvet

                                             45 o                              5m
             Zemin                               45 o
                                                                     Duvar

            Kuvvet kaldırıldığında cisim eğik düzlem üzerinde hare-
            kete geçtiğine göre,                                                 O    4m

             I. Cisim eğik düzlemin K noktasına geldiğinde hızı 20 m/s
               olur.
                                                                                                             Yer
             II. Cisim zeminden en fazla 15 m yükseğe çıkabilir.
                                                                   Buna  göre  topun  bırakıldığı  andan  duvara  çarpana  ka-
            III. Cisim zemine çarptığında hızı 5æ10 m/s’dir.
                                                                   dar geçen sürede yer çekimi kuvveti kaç J iş yapmıştır?
            yargılarından hangileri doğrudur?                                                                                       2
                                                                   (g = 10 m/s )
                                       2
                     2
            (g = 10 m/s ; sin 45° = cos 45° =   )
                                      2                             A) 3000   B) 4000   C) 5000   D) 6000       E) 7000
            A) Yalnız I        B) I ve II          C) I ve III
                      D) II ve III         E) I, II ve III

                                                                   Çözüm:
            Çözüm:
                                                                                           Topun  bırakıldığı  noktanın
            I. Enerji korunumundan ilk durumdaki yay potansiyel enerjisi           5m      denge noktasına olan uzaklığı
            K noktasındaki kinetik ve potansiyel enerjilerin toplamına eşit   3m           2 m olarak bulunur. Mekanik
            olacaktır. Eşitlik yazılırsa,                                        4m        enerji  korunumundan  topun
             1       1                                                         2m          başlangıçtaki potansiyel ener-
                   2
                            2
               · k · x =    · m · v  + mgh                             1,2m
             2       2                                                                     jisi  duvara  çarptığındaki  po-
             1           1                                                    O
                               2
               · 1000 · 1 =    · 2 · v  + 2 · 10 · 5                                       tansiyel  ve  kinetik  enerjileri
                      2
             2          2
                                                                                           toplamına eşittir.
            v = 20 m/s olur. I. yargı doğrudur.
                                                                          Yer
            II. Cismin çıkabileceği en üst noktada sadece yatay hızı ola-
                                           2
            caktır. Yatay hızı ise 20 · cos45 = 20 ·    = 10§2 m/s bulu-
                                          2                                   1
                                                                                      2
            nur. Enerji korunumundan ilk durumdaki yay potansiyel ener-  500 · 10 · 2 =    · 500 · 4  + 500 · 10 · x
                                                                              2
            jisi üst noktadaki kinetik ve potansiyel enerjilerin toplamına
                                                                   x  =  1,2  m  (Top  O  noktası  olan  denge  konumundan  1,2  m
            eşit olacaktır. Eşitlik yazılırsa,
                                                                   yukarıda duvara çarpmıştır.)
             1           1
                      2
               · 1000 · 1  =    · 2 · (10§2)  + 2 · 10 · h
                                   2
             2           2                                         Bırakıldığı yükseklik ile çarptığı yükseklik arasındaki fark
            h = 15 m bulunur. II. yargı doğrudur.
                                                                   Δh = (2)-(1,2) = 0,8 m bulunur.
            III. Enerji korunumundan ilk durumdaki yay potansiyel enerjisi
                                                                   Yer çekimi kuvvetinin yaptığı iş ilk ve son konum arasındaki
            zemindeki kinetik enerjiye eşit olacaktır. Eşitlik yazılırsa,
                                                                   potansiyel enerji farkına eşit olacağından
             1           1
               · 1000 · 1  =    · 2 · v
                               2
                      2
             2           2                                         W = 500 · 10 · 0,8 = 4000 J bulunur.
            v = 10§5 m/s bulunur. III. yargı yanlıştır.
                                                                                                          Cevap: B
                                                   Cevap: B
 100                                                       101
   98   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108