Page 167 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 167

FİZİK
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                      Elektriksel Kuvvet - Elektrik Alan                             FİZİK
                                             Elektriksel Kuvvet - Elektrik Alan


        5.   Yalıtkan  ve  eşit  bölmeli  yatay  düzlem  üzerine  sabitlenmiş   6.   Yalıtkan  ve  eşit  bölmeli  yatay  düzlem  üzerine  sabitlenmiş
            elektrik yüklü A, B, C ve O cisimleri şekilde verilmiştir.   elektriksel yük miktarları farklı A ve B cisimleri şekilde veril-
                                                                   miştir.
                              A
                                                                                      A
                         1
                                      2
                    B         O         C                                       B        O           1

                      5                3
                                                                                                     2
                            4                                                                  3

            A ve C cisimlerinin elektrik yük miktarları eşit, B cisminin
            yükü ise A cisminin yük miktarının 2 katı olduğuna göre,      Buna göre A ve B cisimlerinin O noktasında oluşturduğu
            O cismine etki eden bileşke elektriksel kuvvet hangi yön-  bileşke elektriksel alanın yönü şekilde verilen yönlerden
            de olamaz?                                             hangileri olabilir?
            A) 1      B) 2      C) 3       D) 4      E) 5          A) Yalnız 1        B) Yalnız 3         C) 1 ve 2
                                                                             D) 2 ve 3            E) 1, 2 ve 3
            Çözüm:

                       -q                       -q                 Çözüm:
                   1                          F A    2
                       F A
               B F B          C         B              C
             -2q     O F C    -q      +2q     O F C  F B  -q



                      A                         A                                 Şekil I                                 Şekil II                                    Şekil III
                       +q                       +q
                                                                   A’daki yükün negatif, B’deki yükün pozitif olması durumunda
               B      O F C   C         B F B  F C  O  C           oluşabilecek  elektriksel  alan  vektörleri  Şekil  I’de  verilmiştir.
             +2q              -q       -2q             +q          Bu iki vektörün toplamı 1 yönünde olabilir.
                     F A  F B                    F A
                            3             5
                                                                   B’deki yükün pozitif ya da negatif olması durumunda da elekt-
                                                                   riksel alan 2 doğrultusunda olacağı için başka doğrultudaki
                                                                   bir vektörle toplamı 2 yönünde olamaz.
            A, B, C ve O cisimlerinin elektrik yüklerinin cinsi ile ilgili her-     A ve B deki yüklerin pozitif olması  ve yük miktarlarının eşit
            hangi bir bilgi verilmemiştir. Sadece A ve C’nin yük miktarları   olması durumunda bileşke vektör 3 yönünde olur. Fakat yük
            eşit ve B’ninki A ve C’nin 2 katı bilgisi verilmiş. O’daki yükü   miktarları farklı olduğu için bileşke elektriksel alan 3 yönünde
            de +q kabul edelim. Bu bilgileri farklı kombinasyonlar ile de-  olamaz.
            nediğimizde bileşke elektriksel kuvvetin 1, 2, 3, 5 numaralı
            vektörlerin yönünde olabileceğini görürüz. 4 numaralı vektö-                                  Cevap: A
            rün yönünde olamaz. O cisminin yük miktarının ve cinsinin
            önemli olmadığına dikkat edelim.

                                                   Cevap: D






















 164                                                       165
   162   163   164   165   166   167   168   169   170   171   172