Page 173 - Dört Dörtlük AYT Fizik

FİZİK
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Elektriksel Kuvvet - Elektrik Alan FİZİK
Elektriksel Kuvvet - Elektrik Alan

17. Sürtünmelerin ihmal edildiği yatay, yalıtkan düz- 18. Esnemeyen yalıtkan ipin ucuna bağlanan m kütleli q yüklü
lem üzerine yerleştirilen m ve 2m kütleli X ve Y yük- cisim şekildeki gibi yönü ve doğrultusu belirtilen düzgün E¶
lü parçacıkları verilen konumlardan serbest bırakıldık- elektrik alan içine bırakıldığında şekildeki gibi dengede kal-
larında birbirlerine doğru hareket ediyorlar. maktadır.

2q -q
m X Y 2m α
Yatay
K L M N O P R

Buna göre X ve Y cisimleri, m q
I. Sabit hızlarla hareket ederler.
II. O noktasında çarpışırlar.
III. Artan ivmeler ile hareket ederler. Buna göre,
yargılarından hangileri doğrudur? (Noktalar arası mesafe- I. Cismin kütlesi artırılırsa α açısı artar.
ler eşittir.)
II. Elektrik alan şiddeti artırılırsa α açısı azalır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
III. q yükü artırılırsa α açısı azalır.
D) I ve II E) II ve III
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Çözüm:
D) II ve III E) I, II ve III
Parçacıklar serbest bırakıldığında yükler zıt işaretli olduğun-
dan birbirini çekecek şekilde elektriksel kuvvet etkisinde ka-
lırlar. Çözüm:
qq ⋅
Elektriksel kuvvet: F k = ⋅ 1 2 Yüklü cisme elektrik alanla aynı yönde elektriksel kuvvet
e 2
d eder.
Yükler birbirine yaklaştığında mesafe azalır elektriksel kuvve-
tin büyüklüğü artar. Parçacıklar artan ivme ile hızlanan hareket α
yaparlar. I. yanlış, III. doğru. T
Parçacıklara etki eden ortalama kuvvetler eşit, kütleler m ve
2m olduğu için ortalama ivmeler X parçacığı için a = 2a; Y
X
parçacığı için a = a olur. Y parçacığı 1 birim yer değiştirince
Y
X parçacığı 2 birim yer değiştirir. Parçacıklar O noktasında = m.
çarpışırlar. II. doğru.
Cevap: E Cisim verilen üç kuvvetin etkisinde dengede ise F Net = 0 olur.
Üç kuvvetin bileşkesi 0 ise kuvvetler uç uca eklenince üçgen
oluşturur.

α
β

e
= m.

β açısı üzerinden bakarak α açısının değişimi yorumlayalım.
I. m artarsa, mg artar β küçülür α artar. (DOĞRU)
II. F artarsa β artar α azalır. (DOĞRU)
e
III. q artarsa Fe artar β artar α azalır. (DOĞRU)
Cevap: E

170 171