Page 174 - Dört Dörtlük AYT Fizik
P. 174

FİZİK
        FİZİK                                Elektriksel Kuvvet - Elektrik Alan             ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                               Elektriksel Kuvvet - Elektrik Alan


        19.  q , q  ve Q yükleri bir eşkenar üçgenin köşelerine sabitlendi-  20.  Sürtünmelerin ihmal edildiği yatay, yalıtkan düzlemde sabitle-
             1  2
            ğinde q ve q  yüklerinin Q yükü üzerinde oluşturdukları bileş-  nen +Q yüküne d kadar uzaktaki A noktası ile 2d kadar uzak-
                  1   2
            ke elektriksel kuvvet F¶’dir.                          taki B noktaları arasına şekildeki gibi üzerinde delik bulunan
                                                                   yalıtkan bir boru yerleştiriliyor.
                                  q 2
                                                                                       A
                                                                                d              delik
                                                                       +Q
                           d            d                                                      Yalıtkan boru

                                                                                               B


                     q 1          d          Q                     Boru üzerindeki delikten serbest bırakılan parçacıklarla ilgili,
                                                                    I. Elektron ise A noktasına doğru hızlanır.
            Buna göre,
                                                                    II. Proton ise B noktasına doğru hızlanır.
             I. q ve Q aynı, q  zıt işaretlidir.                   III. Nötron ise B noktasına doğru sabit hızla hareket eder.
                1         2
             II. |q | > |q |’dir.
                2   1                                              yargılarından hangileri doğrudur?
            III. q ve q  yer değiştirdiğinde F¶’nin büyüklüğü değişmez.
                    2
                1
                                                                   A) Yalnız I                     B) Yalnız II                 C) Yalnız III
            yargılarından hangileri doğrudur?                                 D) I ve II         E) II ve III
            A) Yalnız II        B) Yalnız III        C) I ve II
                                                                   Çözüm:
                      D) I ve III          E) II ve III
                                                                   Yalıtkan boru içerisine bırakılan parçacık yük durumuna göre
                                                                   davranır. – yüklü parçacıklar düşük potansiyelden yüksek po-
            Çözüm:                                                 tansiyele doğru, + yüklü parçacıklar ise yüksek potansiyelden
                                                                   düşük potansiyele doğru elektriksel kuvvet etkisinde hareket
            Yüklerin Q yükü ile etkileştiği doğrultular belirlenip F¶ kuvveti
                                                                   ederler.
            bu doğrultulara göre bileşenlerine ayrılır.
                                                                   A noktasının elektriksel potansiyeli,
                                                                             Q
                                                                      V    k = ⋅
                                                                        A
                                                                              d
                                                                   B noktasının elektriksel potansiyeli,
                                                                      V   k = ⋅  Q
                                                                       B
                                                                             2d
                                                                   V  ˃ V  olduğundan boru üzerinde açılan delikten bırakılan
                                                                    A   B
            q    yükü Q yükünü iter. q   yükü ile Q yükü aynı işaretlidir.   parçacık + yüklü ise B noktasına doğru, - yüklü ise A noktası-
             1                  1
            q   yükü Q yükünü çeker. q  yükü ile Q yükü zıt işaretlidir.  I.   na doğru hareket eder. Nötr ise hareketsiz kalır.
             2                   2
            doğru. Görsele göre oluşan kuvvetlerin şiddetleri birbirine eşit
                                                                   Buna göre,
            olur.
                        qQ⋅      q Q⋅                               I. yargı doğru
            F   = F †   k  1  =  k ⋅  ⋅  2   ise |q | = |q | olur. II. yanlış
             1   2        2        2      1   2
                         d        d                                 II. yargı doğru
            Yükler yer değiştirirse oluşan kuvvetlerin şiddetleri değişmez.      III. yargı yanlıştır.
            Aralarındaki açı 120  olur. Dolayısıyla oluşan kuvvetin büyük-
                           o
                                                                                                          Cevap: D
            lüğü değişmez ama yönü ve doğrultusu değişir.













                                                   Cevap: D




                                                           172
   169   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179