Page 125 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 125
Koligatif Özellikler - Çözünürlük - Çözünürlüğe
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Etki Eden Faktörler KİMYA
III. 10°C sıcaklıkta X’in çözünürlüğü 50 g X / 100 g sudur. Çözeltideki su miktarı
100 g suda 50 g X çözünebiliyor m = 600 – 200 = 400 gramdır.
su
250 g suda ?
50°C sıcaklıkta çözünürlük 80 g / 100 g sudur.
⋅
250 50
? = = 125 g X bulunur. 100 g suda 80 g CaSO çözünebiliyorsa
100 4
400 g suda ?
250 g su ile doymuş X çözeltisi hazırlamak için
125 g X gerekiyor. Çözelti içinde 80 g X tuzu bulunuyorsa ? = 400 80⋅ = 320 g tuzu CaSO çözünür.
125 – 80 = 45 g X tuzu ilave edilirse X çözeltisi doymuş 100 4
çözelti olur. III. ifade doğrudur.
320 – 200 = 120 g ilave CaSO edilmelidir.
4
Cevap: D
100 g suda 80 g CaSO çözünebiliyorsa
4
? 200 g CaSO
4
⋅
100 200
? = = 250 g su yeterlidir.
80
400- 250 = 150 g su buharlaştırılmalıdır.
Cevap: A
29. CaSO tuzunun 50°C sıcaklıkta sudaki çözünürlüğü 80
4
g/100 g sudur.
30. Ozmoz, enerji gerektirmeyen, kendiliğinden gerçekleşen
bir olay olduğu hâlde, ters ozmozda suyu derişik çözeltiden
50°C sıcaklıkta kütlece %20’lik 400 g CaSO çözeltisi ile
4
kütlece %60’lık 200 g CaSO çözeltilerinin karışımıyla olu- seyreltik çözeltiye geçirmek için derişik çözeltinin
4
şan çözeltiyi doygun hale getirmek için yapılabilecek uygu- bulunduğu kola basınç uygulayarak enerji vermek gerekir.
lamalar aşağıda olduğu gibidir.
Suyun arıtım yöntemlerinden biri de ters ozmozdur.
I. Tuz ilave edilebilir. Başlangıçta gemilerde deniz suyunu içme suyuna dönüş-
türmek için kullanılan yöntem, günümüzde birçok yerde
II. Su buharlaştırılabilir. kullanılan su arıtma yöntemlerinden biri hâline gelmiştir.
İlave edilen tuz ile buharlaştırılan su miktarı gram cinsin-
Ters ozmozda kullanılan yarı geçirgen zarın gözenekleri
den hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
çok küçüktür. Bu yarı geçirgen zar su moleküllerinin
I II
geçmesine izin veren ancak çözünmüş tuzların, organik
A) 120 150 maddelerin, bakterilerin çoğunun geçmesini engelleyen bir
filtre görevi görür.
B) 120 180
C) 150 120 Buna göre ters ozmoz ve su arıtımı ile ilgili aşağıdaki yar-
gılardan hangisi yanlıştır?
D) 150 180
A) Ters ozmoz su arıtımında kullanılan bir yöntemdir.
E) 180 150
B) Ters ozmozun gerçekleşmesi için derişik çözeltiye
Çözüm: enerji vermek gerekir.
m
Kütlece % = çözünen ⋅ 100 bağıntısından karışım sonucu
m C) Ters ozmoz istemli (kendiliğinden), ozmoz ise istemsiz
çözelti
oluşan çözeltideki tuz/su oranı hesaplanır. oluşur.
D) Derişik çözeltiye basınç uygulandığında su
%20’lik 400 g CaSO çözeltisi için
4 yarı geçirgen zardan geçerken kirleticiler geçemez.
m
20 = CaSO 4 ⋅ 100 m = 80 g E) Yarı geçirgen zar çözünmüş tuzların, organik
400 CaSO 4
maddelerin geçişini engelleyen filtre görevi görür.
%60’lik 200 g CaSO çözeltisi için
4
m
60 = CaSO 4 ⋅ 100 m = 120 g
200 CaSO 4 Çözüm:
Çözeltideki toplam CaSO kütlesi
4 Ters ozmoz olayında kullanılan yarı geçirgen zarlar su
m = 80 120+ = 200 g CaSO bulunur. moleküllerinin geçmesine izin verirken; çözünmüş tuzların,
CaSO 4
4
organik maddelerin, bakterilerin çoğunun geçmesini engel-
m = 400 + 200 = 600 g çözelti leyen bir filtre görevi görür.
çözelti
Cevap: C
122 123