Page 125 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 125

Koligatif Özellikler - Çözünürlük - Çözünürlüğe
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                             Etki Eden Faktörler                                    KİMYA



            III. 10°C sıcaklıkta X’in çözünürlüğü 50 g X / 100 g sudur.     Çözeltideki su miktarı

            100 g suda    50 g X çözünebiliyor                     m  = 600 – 200 = 400 gramdır.
                                                                     su
            250 g suda             ?
                                                                   50°C sıcaklıkta çözünürlük 80 g / 100 g sudur.
                  ⋅
               250 50
            ? =       =  125 g X  bulunur.                         100 g suda     80 g CaSO  çözünebiliyorsa
                 100                                                                      4
                                                                   400 g suda                ?
            250  g  su  ile  doymuş  X  çözeltisi  hazırlamak  için
            125 g X gerekiyor. Çözelti içinde 80 g X tuzu bulunuyorsa    ? =  400 80⋅  =  320 g  tuzu CaSO  çözünür.
            125 – 80 = 45 g X tuzu ilave edilirse X çözeltisi doymuş    100                 4
            çözelti olur.      III. ifade doğrudur.
                                                                   320 – 200 = 120 g ilave CaSO  edilmelidir.
                                                                                           4
                                                  Cevap: D
                                                                   100 g suda     80 g CaSO  çözünebiliyorsa
                                                                                          4
                                                                          ?       200 g CaSO
                                                                                           4
                                                                         ⋅
                                                                      100 200
                                                                    ? =       =  250 g  su yeterlidir.
                                                                         80
                                                                   400- 250 = 150 g su buharlaştırılmalıdır.
                                                                                                          Cevap: A



        29.  CaSO   tuzunun  50°C  sıcaklıkta  sudaki  çözünürlüğü  80
                 4
            g/100 g sudur.
                                                               30.  Ozmoz,  enerji  gerektirmeyen,  kendiliğinden  gerçekleşen
                                                                   bir olay olduğu hâlde, ters ozmozda suyu derişik çözeltiden
            50°C sıcaklıkta kütlece %20’lik 400 g CaSO  çözeltisi ile
                                                4
            kütlece %60’lık 200 g CaSO  çözeltilerinin karışımıyla olu-  seyreltik  çözeltiye  geçirmek  için  derişik  çözeltinin
                                  4
            şan çözeltiyi doygun hale getirmek için yapılabilecek uygu-  bulunduğu kola basınç uygulayarak enerji vermek gerekir.
            lamalar aşağıda olduğu gibidir.
                                                                   Suyun  arıtım  yöntemlerinden  biri  de  ters  ozmozdur.
             I. Tuz ilave edilebilir.                              Başlangıçta gemilerde deniz suyunu içme suyuna dönüş-
                                                                   türmek  için  kullanılan  yöntem,    günümüzde  birçok  yerde
            II. Su buharlaştırılabilir.                            kullanılan su arıtma yöntemlerinden biri hâline gelmiştir.
            İlave edilen tuz ile buharlaştırılan su miktarı gram cinsin-
                                                                   Ters  ozmozda  kullanılan  yarı  geçirgen  zarın  gözenekleri
            den hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
                                                                   çok  küçüktür.  Bu  yarı  geçirgen  zar  su  moleküllerinin
                          I               II
                                                                   geçmesine  izin  veren  ancak  çözünmüş  tuzların,  organik
            A)     120        150                                  maddelerin, bakterilerin çoğunun geçmesini engelleyen bir
                                                                   filtre görevi görür.
            B)     120        180
            C)     150        120                                  Buna göre ters ozmoz ve su arıtımı ile ilgili aşağıdaki yar-
                                                                   gılardan hangisi yanlıştır?
            D)     150        180
                                                                   A)  Ters ozmoz su arıtımında kullanılan bir yöntemdir.
            E)     180        150
                                                                   B)  Ters  ozmozun  gerçekleşmesi  için  derişik  çözeltiye
            Çözüm:                                                    enerji vermek gerekir.
                       m
            Kütlece % =  çözünen  ⋅ 100   bağıntısından  karışım  sonucu
                       m                                           C)  Ters ozmoz istemli (kendiliğinden), ozmoz ise istemsiz
                         çözelti
            oluşan çözeltideki tuz/su oranı hesaplanır.               oluşur.
                                                                   D)  Derişik   çözeltiye   basınç   uygulandığında   su
            %20’lik 400 g CaSO  çözeltisi için
                            4                                         yarı geçirgen zardan geçerken kirleticiler geçemez.
                m
             20 =  CaSO 4  ⋅  100  m  =  80 g                      E)  Yarı    geçirgen  zar  çözünmüş  tuzların,  organik
                 400        CaSO  4
                                                                      maddelerin geçişini engelleyen filtre görevi görür.
            %60’lik 200 g CaSO  çözeltisi için
                            4
                m
             60 =  CaSO 4  ⋅  100  m  =  120 g
                 200        CaSO 4                                 Çözüm:
            Çözeltideki toplam CaSO  kütlesi
                                4                                  Ters  ozmoz  olayında  kullanılan  yarı  geçirgen  zarlar  su
            m     =  80 120+  =  200 g CaSO  bulunur.              moleküllerinin geçmesine izin verirken; çözünmüş tuzların,
              CaSO                   4
                 4
                                                                   organik maddelerin, bakterilerin çoğunun geçmesini engel-
            m     = 400 + 200 = 600 g çözelti                      leyen bir filtre görevi görür.
              çözelti
                                                                                                          Cevap: C
 122                                                       123
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130