Page 122 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 122

Koligatif Özellikler - Çözünürlük - Çözünürlüğe
        KİMYA                                      Etki Eden Faktörler                      ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        23.  Koligatif özellikler, çözeltide çözünen taneciklerin kimyasal   24.  Sıvı  buhar  basıncının  dış  basınca  eşit  olduğu  sıcaklığa
            türüne  değil  sadece  sayısına  bağlı  özelliklerdir.  Bu   kaynama noktası (kaynama sıcaklığı) denir. Saf maddeler
            özelliklerin hepsi çözeltide çözünen taneciklerin atom, iyon   için  ayırt  edici  özellik  olan  kaynama  noktası  çözeltilerde
            veya molekül sayısına bağlıdır.                        çözünen  maddenin  içerdiği  tanecik  sayısına  bağlı  olarak
                0,5 M       1 M        1 M        1 M              değişiklik gösterir.
               100 mL     200 mL      100 mL     100 mL
             NaCl(suda)  NaCl(suda)  C H O (suda) C H OH(suda)        Kaynama noktası (°C)
                                                  5
                                     6
                                        6
                                                2
                                      12
                   25°C       25°C       25°C        25°C                             NaNO
               I. çözelti  II. çözelti  III. çözelti  IV. çözelti                X         3
                                                                      100+4a
            Yukarıdaki kaplarda belirtilen molar derişim ve hacimlerde   100+3a
            hazırlanan çözeltiler bulunmaktadır.                                               Y
                                                                      100+2a
            Bu çözeltilerin aynı sıcaklıkta buhar basınçları arasındaki
                                                                       100+a
            bağıntı hangisinde doğru verilmiştir?
                                                                                                  Derişim (mol/L)
                                                                                 0,1   0,2   0,3
            A)  I > II = III = IV
                                                                   Grafik,  deniz  seviyesinde  bulunan  X,  Y  ve  NaNO
            B)  I = II > III = IV                                                                               3
                                                                   maddelerinin  sulu  çözeltilerine  ait  kaynama  noktaları  ile
            C)  IV > I = II = III                                  derişimleri arasındaki değişimi göstermektedir.
            D)  IV > I = III > II
                                                                   Buna göre X ve Y aşağıdaki hangi maddeler olabilir?
            E)  II > III = IV > I                                                X                 Y
                                                                   A)     AlCl 3     C H O 6
                                                                                        12
                                                                                      6
            Çözüm:
                                                                   B)     KNO 2         Kl
            Koligatif  özellikler  çözünen  maddenin  tanecik  sayısına
                                                                   C)    C H OH      C H O
            bağlıdır.  Uçucu  olmayan  maddenin  çözelti  içinde  tanecik   2  5      6  12  6
            sayısı  arttıkça  çözeltinin  buhar  basıncı  o  kadar  alçalır.   D)  Na CO  FeCl
            Uçucu olan maddeler ölçülebilir bir buhar basıncına sahip       2  3          3
            olduklarından oluşan çözeltinin buhar basıncını yükseltir.  E)  MgI 2     K CO 3
                                                                                       2
               •  C H OH (etil alkol) uçucu bir sıvıdır.
                2  5
               •  NaCl ve C H O  uçucu olmayan katılardır.
                       6  12  6                                    Çözüm:
            I. çözelti: NaCl iyonik bileşiktir. Suda iyonlarına ayrışarak   NaNO  çözeltisinin tanecik sayısı
            çözünür.                                                    3           +          -
                                                                        3
                                                                                               3
            NaCl(suda) √ Na  +  +  Cl -                            NaNO (suda) √ Na (suda) + NO (suda)
               0,5 M      0,5 M + 0,5 M = 1 M tanecik              0,2 M          √ 0,2 M + 0,2 M = 0,4 molar tanecik
            II. çözelti:                                           NaNO  çözeltisinin kaynama noktası yükselmesi ¢T  = 4a
                                                                                                            k
                                                                        3
             NaCl(suda) √ Na +  +  Cl -                            0,4 molar tanecik kaynama noktasını 4a°C yükseltir.

                1 M        1 M + 1 M = 2 M tanecik
                                                                   0,1 molar tanecik kaynama noktasını a°C yükseltir.
            III.  çözelti:  C H O   moleküler  bileşiktir.  Suda  moleküler
                       6  12  6                                    X çözeltisi için
            çözünür.
                                                                   ¢T   =  4a°C  olduğundan  0,1  M  X  çözeltisindeki  tanecik
                                                                     k
            C H O (k) √ C H O (suda)                               sayısı 0,4 M olmalıdır.
                               6
                             12
                12
                  6
                           6
              6
               1 M         1 M tanecik
                                                                   Yani 1 formül bileşik 4 tanecik bulundurmalıdır.
            IV.  çözelti:  C H OH    moleküler  bileşiktir,  suda  moleküler   X: AB  veya A B gibi.
                       2  5                                             3     3
            çözünür.
                                                                   Y çözeltisi için
            C H OH(s) √ C H OH(suda)
                5
                             5
              2
                           2
                                                                   ¢T   =  3a°C  şeklindedir.  0,3  M  Y  çözeltisindeki  tanecik
               1 M         1 M tanecik                               k
                                                                   sayısı
            IV.  çözelti  olarak  verilen  C H OH  çözeltisi  I.  ve  III.
                                    2  5                           0,1 Molar tanecik  kaynama noktasını a°C yükseltir
            çözeltilerle  aynı  sayıda  tanecik  bulundurmasına  rağmen
                                                                                X  kaynama noktasını 3a°C yükseltir
            uçucu olmasından dolayı buhar basıncını yükseltir. I, II ve
                                                                   X= 0,3 Molar tanecik bulunur.
            III. çözeltiler için tanecik sayısı arttıkça buhar basıncı alçalır.
                                                                   Yani 0,3 M Y çözeltisinde 0,3 M tanecik olmalıdır.
            Sonuç olarak IV > I = III > II bağıntısı elde edilir.
                                                                   Bu durumda Y moleküler bileşik olmalıdır.
                                                  Cevap: D
                                                           120
   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126   127